σαν πρώτο στην τάξη πατριαρχείο ανάμεσα σε όλα τα ορθόδοξα, ονομάζεται Οικουμενικό. Το Οικουμενικό πατριαρχείο συμφώνησε αμέσως στην απόδοση αυτής της αυτοκεφαλίας, όπως άλλωστε είχε και την υποχρέωση να κάνει. Όμως η ρώσικη εκκλησία, που βρίσκεται κάτω από τον άμεσο και απόλυτο έλεγχο του ρώσικου κράτους, αντέδρασε σε αυτήν την κίνηση του Οικουμενικού πατριαρχείου και το ανάγκασε από τότε να παγώσει τη διαδικασία της ουκρανικής αυτοκεφαλίας.

Το Οικουμενικό πατριαρχείο κι­νεί­ται μέ­σα στο α­στο­δη­μοκρα­τι­κό και γι’ αυ­τό αρκετά α­νε­ξί­θρη­σκο πο­λι­τι­στι­κό ρεύ­μα της δυτικής Ευ­ρώ­πης ακριβώς επειδή σήμερα δεν είναι εκκλησιαστικός οργανισμός ενός συγκεκριμένου καταπιεστικού κράτους ή ενός επιθετικού ιμπεριαλιστικού μπλοκ, αλλά μέρος του πολιτικού χώρου της ΕΕ. Από την άλλη μεριά η αυτοκέφαλη, δηλαδή η ελεύθερη και ανεξάρτητη ένταξη της ουκρανικής εκκλησίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο την απαλλάσσει από τη θρησκευτική και πολιτική καταπίεση της φασιστικής Ρωσίας που έχει διαμελίσει την Ουκρανία και εκκλησιαστικά με την υποστήριξη που δίνει στην λεγόμενη «επίσημη» ουκρανική εκκλησία. Το αυτοκέφαλο είναι η εθνική ανεξαρτησία της Ουκρανίας σε εκκλησιαστικό επίπεδο.

Αρχικά στην αυτοκεφαλία είχε συμφωνήσει και ο ουκρανός τότε τοποτηρητής του πατριαρχείου Μόσχας. Όμως το 1992 το τελευταίο διέσπασε την ουκρανική εκκλησία, και αφού δημιούργησε την «επίσημή» του εκκλησία ξεκίνησε τον πόλεμο ενάντια στις άλλες ορθόδοξες ουκρανικές εκκλησίες και πιο πολύ ενάντια στο Οικουμενικό πατριαρχείο. Ο θρησκευτικός πόλεμος που έχει κηρύξει το πατριαρχείο Μόσχας στο Οικουμενικό πατριαρχείο κορυφώνεται αυτές τις ημέρες επειδή ο Βαρθολομαίος αποφάσισε να κάνει τη μεγάλη κίνηση και να ξεπαγώσει τη διαδικασία της απόδοσης του αυτοκέφαλου από τον περασμένο Απρίλιο. Είναι γεγονός ότι δεν λείπει στον Βαθολομαίο πολιτικό σθένος, πράγμα σπάνιο στους παπάδες, αλλά, όπως θα δούμε και παρακάτω, εκτιμάμε ότι προχώρησε μόλις τελευταία προς το μάτι του ρώσικου διπλωματικού τυφώνα νομίζοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να κάνει στα αλήθεια πολιτική αντίστασης στη Ρωσία.

Σε ότι αφορά το πρακτικό σκέλος της διαδικασίας, αυτή δεν ολοκληρώνεται απλά με την έκδοση του λεγόμενου «τόμου» της αυτοκεφαλίας από το πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, αλλά με την αναγνώρισή της από την πλειοψηφία των άλλων ορθόδοξων εκκλησιών. Αν κάτι τέτοιο συμβεί θα πρόκειται για τη μεγαλύτερη ήττα της τσαρικής έμπνευσης στρατηγικής της Τρίτης Ρώμης, δηλαδή της Μόσχας σαν παγκόσμιου κέντρου της ορθοδοξίας, που με απίστευτο ζήλο και μεθοδικότητα προωθεί εδώ και 30 χρόνια ο ρώσικος σοσιαλιμπεριαλισμός. Η πολιτική της Τρίτης Ρώμης σημαίνει πρώτα από όλα κατάργηση των πρωτείων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και μετά εκκλησιαστική κατάληψη της λεγόμενης «κιβωτού της ορθοδοξίας», του Αγίου Όρους.

Η τοποθέτηση των εκκλησιών σχετικά με το αυτοκέφαλο της Ουκρανικής εκκλησίας, θα είναι ψήφος για το ποιος έχει την ηγεσία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Στην ουσία βέβαια το πολιτικό δίλημμα που μπαίνει δεν είναι το άνισο: ο Βαρθολομαίος ή ο Πούτιν, αλλά αν θα επιβιώσει μια σύγχρονη σχετικά δημοκρατική εκκλησιαστική αντίληψη στην ορθοδοξία, όπως αυτή κάτω από την ηγεσία του Βαρθολομαίου ή αν η ορθοδοξία θα ισοπεδωθεί από τη διπλωματική και ιδεολογική μηχανή του Κρεμλίνου και θα γίνει ένα από τα πιο προωθημένα φασιστικά εργαλεία του που παράγει ναζιστικά τέρατα σαν τον Αμβρόσιο Καλαβρύτων ή τον Σεραφείμ του Πειραιά.

Γιατί στο ζήτημα του ουκρανικού αυτοκέφαλου το διακύβευμα δεν είναι η απώλεια μιας οποιασδήποτε εκκλησίας δορυφόρου του πατριαρχείου Μόσχας, που αποσπάστηκε από αυτό, όπως συνέβη σαν παράδειγμα, χρόνια πριν με την εσθονική ή με την τσέχικη ορθόδοξη εκκλησία. Η Ουκρανική εκκλησία θεωρείται στο εκκλησιολογικό επίπεδο ως η «μητέρα εκκλησία» όλων των σλάβικων εκκλησιών, ακόμα και της ίδιας της ρώσικης εκκλησίας, οπότε για το πατριαρχείο Μόσχας θεωρείται το «κλεμμένο πετράδι» του στέμματος. «Η Λάβρα των Σπηλαίων στο Κίεβο είναι για τους Ρώσους ότι για την ελληνική εκκλησία η Αγία Σοφία. Και ο Δνείπερος ποταμός ο οποίος περνά από Ρωσία, Λευκορωσία και Ουκρανία είναι ο δικός τους Ιορδάνης ποταμός μιας και εκεί, βαφτίστηκαν οι Ρως και ο πρίγκιπας τους ο Βλαδίμηρος… πριν καν υπάρξει η Ρωσία».(Στο Κίεβο θα «χτιστεί» ή θα «γκρεμιστεί» η Τρίτη Ρώμη Orhodoxiainfohttps://orthodoxia.info/news).

Απώλεια της ουκρανικής εκκλησίας για την πουτινική Ρωσία και υποστήριξη του Βαρθολομαίου σε αυτό το ζήτημα από την πλειοψηφία των άλλων εκκλησιών, σημαίνει στρατηγική ήττα του ρώσικου ιμπεριαλισμού και παταγώδη αποτυχία των εκκλησιαστικών σχεδίων του Πούτιν για τον πολιτικό έλεγχο των ορθόδοξων μαζών παγκοσμίως. Σημαίνει κατάρρευση του τριτορωμαϊκού ορθοδοξοφασιστικού ρώσικου τόξου που φο­ρέ­ας του σε κά­θε χώ­ρα εί­ναι ακροδεξιοί, φασίστες και νεοναζί που ορ­γα­νώ­νουν και καλ­λιερ­γούν στους πι­στούς τον α­ντι­ση­μι­τι­σμό και τον α­ντι­δυ­τι­κό ρα­τσι­σμό, δη­λα­δή το μίσος στους λα­ούς που έ­χουν ολοκληρώσει τις αστικές τους επαναστάσεις και οι οποίοι παρόλο τον πολιτικό και ιδεολογικό τους επηρεασμό από την όλο και πιο α­ντι­δη­μο­κρα­τι­κή και σκο­τα­δι­στι­κή ι­δε­ο­λο­γί­α των δυτικών ιμπεριαλιστικών τους αστικών τάξεων, έχουν μά­θει να ζουν από πολιτιστική άποψη με τις ι­δέ­ες του α­στι­κού δια­φω­τι­σμού και εν μέρει με τις ιδέες του μαρ­ξι­στι­κού προ­λε­τα­ρια­κού δια­φω­τι­σμού που στο πολιτιστικό επίπεδο είναι πάντα ζωντανές.

Επίσης από πρακτική οικονομική, οπότε και από πολιτική άποψη η αυτοκεφαλία της ουκρανικής εκκλησίας σημαίνει ακόμα μια πλατειά βάση στήριξης του Οικουμενικού Πατριαρχείου από ένα μεγάλο συμπαγή ορθόδοξο πληθυσμό δημοκρατικό στη μεγάλη πλειοψηφία του. Η Ουκρανία έχει σήμερα τις μισές εκκλησίες που τυπικά ανήκουν στο πατριαρχείο Μόσχας.

Το πατριαρχείο Μόσχας απάντησε ωμά στην κλιμάκωση των διαδικασιών της απόδοσης του αυτοκέφαλου, λέγοντας ανοιχτά ότι δεν δέχεται τα πρωτεία του Βαρθολομαίου και χαρακτήρισε την απόδοση ως «ύπουλο» και «δολερό σχέδιο». Δήλωσε επίσης με το συνηθισμένο θράσος των πουτινικών που κατηγορούν τα θύματά τους για τους πολέμους που εξαπολύουν οι ίδιοι ότι «…το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως τώρα πάτησε πλέον ανοιχτά στο μονοπάτι του πολέμου». Στη συνέχεια προχώρησε ακόμα περισσότερο, σε σχισματικά, δηλαδή διασπαστικά μέτρα. Με απόφαση της συνόδου του απαγόρευσε κάθε συμμετοχή των παπάδων του σε οποιαδήποτε εκδήλωση στην οποία συμμετέχει το Οικουμενικό Πατριαρχείο και έπαψε να μνημονεύει τον Βαρθολομαίο. Από τον περασμένο Ιούνιο o μητροπολίτης Ιλαρίων, επίσημος εκπρόσωπος του πατριαρχείου Μόσχας επί των εξωτερικών υποθέσεων, ετοιμάζοντας προβοκάτσιες απειλεί σε συνέντευξή του στο site «Ορθόδοξη εκκλησία της Ρωσίας» ότι «θα χυθεί αίμα», ότι ο Πούτιν θα χτυπήσει! «Φανταστείτε τι θα γίνει εάν οι σχισματικοί επιχειρήσουν να καταλάβουν τις Λαύρες, όπου χιλιάδες άνθρωποι θα μπουν μπροστά για να τις προστατέψουν. Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη αυτής της αιματοχυσίας; Επομένως, φρονώ ότι δεν πρέπει να το αφήσουμε να γίνει σε καμία περίπτωση» (28/6/2018, http://www.patriarchia.ru/gr/db/text/5228459.html).

Ο θρησκευτικός και εκκλησιαστικός πόλεμος που έχει κηρύξει ο Πούτιν και η επερχόμενη μεγάλη σύγκρουση με τη σημερινή ηγεσία του πατριαρχείου Κων/λης, είναι αντικειμενικά η σύγκρουση σε πολιτικό επίπεδο του ρώσικου φασισμού και νεοναζισμού με τη δυτικού τύπου αστοδημοκρατία που ένα συστατικό της είναι η ανεξιθρησκία και το τέλος των θρησκευτικών πολέμων.

Σ’ αυτή τη μάχη ο Βαρθολομαίος πηγαίνει με την υποστήριξη του ουκρανικού λαού του οποίου η νεοχιτλερική Ρωσία έχει διαμελίσει και καταπιεί ένα μέρος της χώρας του. Όμως αυτή η στήριξη δεν θα φτάνει αν ο Βαρθολομαίος απομονωθεί στην Τουρκία και κυρίως αν χάσει τα βασικά πολιτικά και εκκλησιαστικά στηρίγματα του στην Ελλάδα.

Δεν είναι τυχαίο που ο ρωσόδουλος αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ξεκίνησε ήδη τον Οκτώβρη του 2017 ανοιχτό πόλεμο με το Οικουμενικό πατριαρχείο, για πρώτη φορά στη σύγχρονη εποχή, καταθέτοντας αγωγή μαζί με την Ιερά Σύνοδο εναντίον του ίδιου του Οικουμενικού πατριάρχη με την οποία αμφισβητείται η ιδιοκτησία ενός ναού της Αθήνας που άφησε στο Πατριαρχείο το κληροδότημα Προμπονά (https://www.naxospress.gr/arthro/oikonomia/enas-naxiotis-dihazei-ekklisia-tis-elladas-kai-patriarheio-konstantinoypolis).

Ως τώρα τα μεγάλα ελληνικά πολιτικά κόμματα δεν έχουν πάρει θέση για τον πόλεμο που ξεσήκωσε η Ρωσία ενάντια στο Οικουμενικό πατριαρχείο, αλλά και μόνη αυτή η στάση σημαίνει ενθάρρυνση της Ρωσίας, καθώς στην πράξη ξεπουλάνε όλες τις δικές τους υποτιθέμενες εθνικιστικές, εκκλησιολογικές, και ιστορικές αναφορές ενώ συνεχίζουν να λένε ότι η ορθοδοξία είναι βασικό συστατικό της εθνικής ύπαρξής τους. Πίσω από αυτήν την τάχα ουδέτερη πολιτική στάση βρίσκεται το πρόσχημα ότι τα κόμματα δεν πρέπει να ανακατεύονται στις εκκλησιαστικές υποθέσεις. Ισχυρίζονται δηλαδή ότι τους συμφέρει καθώς δεν είναι δυνατό ένα κράτος που έχει μια επίσημη κρατική θρησκεία ξαφνικά να αποφασίζει ότι δεν θέλει να ανακατεύεται στα εκκλησιαστικά ζητήματα!!! Πόσο λακέδες είναι!

Έτσι το πλήθος των πιστών, θρησκευόμενων και μη, είναι βυθισμένο στην άγνοια οπότε ανοίγει διάπλατα ο δρόμος στις οργανωμένες αντισημιτικές, φασιστικές οργανώσεις (που έχουν επικεφαλής τους μητροπολίτες που καλύπτει ο Ιερώνυμος, τα κόμματα και η Δικαιοσύνη), καθώς και σε όλα τα σοσιαλφασιστικά κόμματα, με επικεφαλής τη ΛΑΕ να υποστηρίξουν την κατάλυση της εθνικής και εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας της Ουκρανίας και το δικαίωμα του ρώσικου κράτους να επεμβαίνει και να απειλεί με ωμό τρόπο μια εκκλησιαστική αρχή που είναι έξω από τη δικαιοδοσία αυτού του κράτους όπως είναι το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Χαρακτηριστικά ο Ριζοσπάστης (11/9/2018) σχολιάζοντας αυτό το θέμα γράφει ότι : "το Οικουμενικό Πατριαρχείο προχωράει με σταδιακά βήματα στην αναγνώριση της «αυτοκεφαλίας», με ενθάρρυνση, όπως όλα δείχνουν, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ". Η υποστήριξη της εθνικής ανεξαρτησίας όλων των χωρών είναι ζήτημα αρχής για τους μαρξιστές. Το απόσπασμα της επιστολής του Ουκρανικού κοινοβουλίου προς τον Βαρθολομαίο το 2016, που παραδόθηκε από τον πρόεδρο της Ουκρανίας κατά την επίσκεψή του το 2016 στο πατριαρχείο της Κων/λης μετά την απόφαση της Ουκρανικής βουλής με πλειοψηφία 245 έναντι 20 ψήφων μιλάει καθαρά: «Μετά τα γεγονότα του 2014, η Ουκρανία δεν θα είναι ποτέ ούτε πολιτική ούτε εκκλησιαστική αποικία της Ρωσίας. Όπως μαρτυρεί η κατάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία, εδώ και καιρό έχει αποκτήσει όλα τα κατάλληλα κριτήρια για να γίνει μια Αυτοκέφαλη Εκκλησία: όταν το Πατριαρχείο Μόσχας εκλαμβάνεται στη σύγχρονη Ουκρανία από πολλούς πολίτες της χώρας μας ως, δυστυχώς, ένας συνεργός της Ρωσικής επιθετικότητας και του υβριδικού πολέμου εναντίον της Ουκρανίας.»

Δεν μπορούμε να ξέρουμε από τα πριν την έκβαση της μάχης που δίνουν η Ουκρανία και το Οικουμενικό Πατριαρχείο υπέρ του ουκρανικού αυτοκέφαλου αλλά ασφαλώς θα θέλαμε με όλη μας τη δύναμη ο πόθος του ουκρανικού λαού για πολιτική και εκκλησιαστική ανεξαρτησία να ικανοποιηθεί. Όμως το Φανάρι, έχει δείξει αρκετές φορές στο παρελθόν -σύμφωνα με τη φύση όλης της δυτικής αστικής τάξης της οποίας αποτελεί πάντως ένα από τα πιο διορατικά αποσπάσματα σε ότι αφορά τη ρώσικη επιθετικότητα - ότι δεν κατανοεί σε βάθος τη διπρόσωπη στρατηγική και τακτική του ρώσικου ναζιστικού μονοπώλιου, όπως έχουν δείξει οι κατά καιρούς εγκρίσεις του για την τοποθέτηση διάφορων εκκλησιαστικών στελεχών σε ισχυρές εκκλησιαστικές θέσεις σε πατριαρχεία, αρχιεπισκοπές και μητροπόλεις, τα οποία αρχικά εμφανίζονται σαν φιλο-πατριαρχικά και τελικά αποδεικνύονται υποτακτικά της ρώσικης διπλωματίας. Πχ Ιερώνυμος, Θεόδωρος Αλεξανδρείας, Σεραφείμ Πειραιά, κλπ. Τώρα από ότι φαίνεται το Φανάρι θεωρεί ότι οι άνθρωποι της Μόσχας Τσίπρας και Κοτζιάς, που είναι αναγνωρισμένοι ως φιλοευρωπαίοι και φιλοδυτικοί, από τους επίσης ρωσόφιλους «ευρωπαίους» Μέρκελ, Γιούνγκερ, Τουσκ, Μογκερίνι και βέβαια Τραμπ, τον υποστηρίζουν στο μεγάλο ουκρανικό άλμα του. Εμείς είμαστε σίγουροι ότι την κρίσιμη στιγμή όλοι αυτοί θα τον εγκαταλείψουν στα νύχια του Πούτιν. Οπότε αυτός είτε θα συντριβεί, στην περίπτωση που αυτή η εγκατάλειψη συνδυαστεί με έναν πόλεμο εναντίον του από μια όλο και πιο αντιδυτική τουρκική κυβέρνηση, είτε θα αναδιπλωθεί και θα ταπεινωθεί. Αυτό που προσφέρει στην πραγματικότητα η συμμορία Τσίπρα-Κοτζιά στον Βαρθολομαίο, είναι μια φόρμα, ένα άδειο πουκάμισο αντιρωσισμού, υποσχέσεων για υποστήριξη, δελεάζοντάς τον με την υποτιθέμενη διπλωματική τους ισχύ στη Δύση. Όμως αυτήν την ισχύ τη χρωστάνε στην πανίσχυρη ρώσικη διπλωματική μηχανή, την ίδια που στηρίζει τους διάφορους Μέρκελ και Τραμπ. Μόνο έτσι οι Τσίπρας και Κοτζιάς μπορούν να εμφανίζονται και σαν αμερικάνοι πράκτορες και σαν γέφυρες μεταξύ Τραμπ και ΕΕ, και σαν γέφυρες μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Έτσι τους αντιμετωπίζουν μόνο οι δυτικοί σε πτώση ιμπεριαλιστές που βλέπουν το κόσμο μέσα από τα δελτία του χρηματιστηρίου και την ιδεαλιστική τους παιδεία που τους επιτρέπει να απαλύνουν τους φόβους τους, για τον εισοδισμό της Ρωσίας, με το να πιστεύουν σε θαύματα. Οι υποσχέσεις του Τσίπρα στον Βαρθολομαίο στηρίζονται στο βάθος στη μωροπιστία των τρελαμένων ευρωπαίων αστών που είναι ανίσχυροι να αντιδράσουν στην ακατανόητη γι’ αυτούς πραγματικότητα.

Από την άλλη, η πραγματική και έντονη υποστήριξη που πρέπει να δοθεί από όλους τους δημοκρατικούς ανθρώπους στον κόσμο στην αντίσταση του σημερινού Οικουμενικού Πατριαρχείου στους νεοχιτλερικούς δεν σημαίνει ότι πρέπει να υποστηρίζουμε την εκκλησιαστική και πολιτική παράδοση αυτού του πατριαρχείου την οποία τόσο συχνά επικαλείται με περηφάνια ο Βαρθολομαίος ούτε τις ιδεολογικά καταστροφικές για τη νεοελληνική συνείδηση αντιλήψεις περί ελληνικής ιστορικής συνέχειας. Μόνο μετά τη μικρασιατική συντριβή και την τούρκικη αστοδημοκρατική κεμαλική επανάσταση που ξεκαθάρισε με τις πιο αντιδραστικές φράξιες του πατριαρχείου αυτό άρχισε να χάνει λίγη από την υπεραντιδραστική φεουδαρχική και αργότερα μεγαλοϊδεάτικη και εθνοσοβινιστική φύση του, ενώ στην περίοδο της αμερικάνικης παντοδυναμίας ακολούθησε πάλι μια φιλο-ιμπεριαλιστική και αντικομμουνιστική γραμμή και στα ελληνικά και στα παγκόσμια εκκλησιαστικά πράγματα (περίοδος Αθηναγόρα). Μόνο μετά τη δεύτερη ιστορική ήττα του ελληνικού μεγαλοϊδεατισμού και εθνοσοβινισμού στην Κύπρο, τη συνακόλουθη πτώση της χούντας και την εμβάθυνση των σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρώπη, έγινε δυνατή η εμφάνιση μιας πιο σύγχρονης, αρκετά δημοκρατικής, ανεξίθρησκης και μη εθνοσοβινιστικής εκκλησιαστικής και πολιτικής γραμμής στο Φανάρι.

Αυτό σημαίνει ότι αν η ρώσικη γραμμή επιβληθεί στη σύγκρουση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, θα είναι πάντα έτοιμο το παλιό υπόστρωμα για μια γρήγορη επικράτηση της πολιτικής και ιδεολογικής αντίδρασης σε αυτό. Γι αυτό και σε αυτήν την περίπτωση, όπως και σε κάθε άλλη όπου αστικά ρεύματα αντιστέκονται στον φασισμό, η εργατική τάξη και ο εργαζόμενος λαός πρέπει να επιμένουν στη δικιά τους πολιτικο-ιδεολογική γραμμή πέρα από τη συνεργασία τους με αυτά τα ρεύματα μέσα στο αντιφασιστικό μέτωπο.

 

Το πιο πάνω άρθρο δημοσιεύτηκε στο φ. 535 της Νέας Ανατολής