Το βρώμικο παιχνίδι ΣΥΝ, Καραμανλή, Παπανδρέου για να περάσει ο ΟΤΕ στη ρώσικη ΣΙΣΤΕΜΑ
Τις τελευταίες μέρες βρίσκεται στο πολιτικό επίκεντρο η υπόθεση της ιδιωτικοποίησης του ΟΤΕ. Σύσσωμο το καθεστώς αντιδρά σε αυτόν για να αποτρέψει το δημόσιο ανοιχτό διαγωνισμό με όρους αγοράς, στον οποίο έχουν πλεονεκτική θέση οι ευρωπαϊκές εταιρείες τηλεπικοινωνιών και να ανοίξει ο δρόμος στα ρώσικα κεφάλαια μέσα από σκοτεινές και αδιαφανείς διαδικασίες μεταβίβασης.
Ήδη ο ΟΤΕ χρησιμοποιείται σαν όχημα για την είσοδο των Ρώσων στις χώρες των Βαλκανίων. Στις αρχές Νοέμβρη υπογράφηκε συμφωνία με τη δεύτερη μεγαλύτερη ρωσική εταιρεία κινητής τηλεφωνίας «Vimpel-Communications» για την πώληση του μεριδίου του ΟΤΕ ύψους 90% που κατέχει στην Armenia Telephone Company, τον κύριο πάροχο τηλεφωνίας της Aρμενίας. Η πώληση αυτή ήρθε να ενισχύσει την αυξανόμενη οικονομική παρουσία της Μόσχας στη χώρα, στην οποία αντιδρά η αρμενική αντιπολίτευση χαρακτηρίζοντας την «απειλή για την εθνική ανεξαρτησία». Είναι χαρακτηριστικό ότι η συμφωνία έκλεισε αμέσως μετά τη δήλωση του Πούτιν ότι είναι ντροπή η Ρωσία να έρχεται τρίτη στις επενδύσεις στην Αρμενία (από άρθρο της 16/11/06 στην ειδησεογραφική πύλη www.eurasianet.org).
Το δημόσιο έχει
αυτή τη στιγμή ποσοστό 38% στον ΟΤΕ μετά από μία σειρά μετοχοποιήσεων που ξεκίνησαν
από το 1996, και έγιναν οι περισσότερες επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ. Η τελευταία μετοχοποίηση
ενός 10% έγινε το 2005 από τη ΝΔ. Το 38% είναι λίγο πάνω από το όριο του 33%
που έχει θεσπιστεί νομοθετικά σαν ποσοστό με το οποίο το δημόσιο διατηρεί κυριαρχικά
δικαιώματα διοίκησης στον ΟΤΕ.
Τον Σεπτέμβρη η κυβέρνηση ανακοίνωσε την απόφασή της να πουλήσει με ανοιχτό
δημόσιο διαγωνισμό ποσοστό 20% από το 38% μαζί με τα δικαιώματα διοίκησης που
αντιστοιχούν σε αυτό το ποσοστό σε ιδιωτική εταιρεία που θα έχει ρόλο «στρατηγικού
επενδυτή». Προτεραιότητα στην αναζήτηση ενδιαφερόμενων θα έχουν οι δυτικοευρωπαϊκές
εταιρείες. Το δημόσιο θα κρατήσει ένα ποσοστό μειοψηφίας που θα του επιτρέπει
να έχει κάποιο έλεγχο στη διοίκηση του οργανισμού.
Πιο συγκεκριμένα ο Αλογοσκούφης καθόρισε το πλαίσιο αυτού του διαγωνισμού ως
εξής (Ημερησία, 2/12):
<<1. Tο Δημόσιο που έχει στην κατοχή του το 38% του μετοχικού κεφαλαίου
του OTE, προτίθεται να πουλήσει 20% έως 23%. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση δεν
θέλει να υποχωρήσει η συμμετοχή του κράτους κάτω από το 15%.
2. H πώληση θα πρέπει να θεωρείται ως ένα ακόμη βήμα στο πλαίσιο της σταδιακής
εξόδου του Δημοσίου από τον Oργανισμό.
3. Oι μετοχές θα πουληθούν μέσω ανοικτού διαγωνισμού σε τηλεπικοινωνιακό όμιλο,
κατά προτίμηση δυτικοευρωπαϊκό.
4. O αγοραστής θα συμμετέχει στο μάνατζμεντ, ανάλογα με το ποσοστό που θα αποκτήσει,
αλλά δεν θα έχει τον πλήρη έλεγχο.
5. O αγοραστής θα πρέπει να δεχθεί μια συμφωνία μετόχων, η οποία θα προβλέπει,
μεταξύ άλλων, τα εξής:
- Δικαιώματα πρώτης προτίμησης για τα δύο μέρη. Eάν το Δημόσιο θελήσει να πουλήσει
μετοχές του OTE, θα πρέπει να απευθυνθεί κατ αρχάς στον στρατηγικό σύμμαχο.
Aντίστοιχα, εάν ο εταίρος θέλει να μειώσει τη συμμετοχή του, θα πρέπει να αποταθεί
πρώτα στο Δημόσιο και στη συνέχεια σε άλλους ενδιαφερόμενους. Mέσω αυτού του
όρου το υπουργείο Oικονομίας θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα καταλήξει ένα μεγάλο
πακέτο του OTE σε ανεπιθύμητους επενδυτές.
- Διακράτηση των μετοχών από τον επενδυτή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
- Περιορισμούς στην απόκτηση μετοχών του OTE που βρίσκονται σε διασπορά. Tο
υπουργείο Oικονομίας θέλει με αυτό τον τρόπο να αποτρέψει ενδεχόμενη απόπειρα
του στρατηγικού συμμάχου να αποκτήσει μετοχές του OTE μέσω του Xρηματιστηρίου
και να ανατρέψει de facto την ισορροπία ερήμην και σε βάρος του Δημοσίου.
- Όρους για την προστασία της εθνικής ασφάλειας>>.
Από μια πρώτη διερεύνηση
της διεθνούς τηλεπικοινωνιακής αγοράς προέκυψε ότι θα ενδιαφέρονταν πιθανόν
για τον OTE επτά έως οκτώ τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι, μεταξύ των οποίων τρεις
μεγάλοι ευρωπαϊκοί, η γερμανική Deutsche Telekom, η γαλλική France Telecom και
η ισπανική Telefonica, καθώς και η ίσου μεγέθους με τον ΟΤΕ αυστριακή «Austria
Telekom”. Από αυτές το πιο θετικό ενδιαφέρον έχει δείξει η τελευταία. O αυστριακός
υπουργός Oικονομικών, Kαρλ Xάιντς Γκράσερ γνωστοποίησε το ενδιαφέρον της εταιρείας
στον Αλογοσκούφη, στο περιθώριο της συνεδρίασης του Ecofin στο Λουξεμβούργο
(Ημερησία, 21/10).
Ταυτόχρονα, από το σχεδιασμό αποκλείστηκαν όλα τα funds (δηλαδή συνεργασίες
κερδοσκοπικών κεφαλαίων που συνήθως είναι αφερέγγυοι οργανισμοί), αλλά
και ενδιαφερόμενοι από ανατολική Eυρώπη ή και από άλλες χώρες της Mέσης
Aνατολής (Ημερησία, 12/12).
Αυτές οι συνθήκες ιδιωτικοποίησης τέθηκαν κάτω από την πίεση της Ευρώπης που
δε μένει αδιάφορη στο ενδεχόμενο να εγκατασταθεί ένας ρώσικος, κινέζικος ή αραβικός
παράγοντας στις τηλεπικοινωνίες ενός κράτους μέλους της Ένωσης, ιδιαίτερα από
τη στιγμή που μόνο το δίκτυο του ΟΤΕ εξυπηρετεί το σύνολο των ελληνικών ενόπλων
δυνάμεων.
Μια τέτοια ιδιωτικοποίηση κλείνει την πόρτα στο ρώσικο μονοπώλιο της Sistema
που εξαγόρασε στις αρχές του χρόνου την Ιντρακόμ ακριβώς για να εγκατασταθεί
στις ελληνικές τηλεπικοινωνίες. Ο πρόεδρος της Sistema Bλαντ. Γγκοντσαρούκ,
έχει δηλώσει ότι οι Sistema/Intracom θα είναι παρούσες σε μια συμφέρουσα πρόταση
της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με την αποκρατικοποίηση του OTE (Ημερησία,
25/9). Επίσης, η Sistema έχει συμφωνήσει να αγοράσει από την Ιντρακόμ το 51%
της θυγατρικής της «Hellas on Line» η οποία πρόσφατα εξαγόρασε την εταιρεία
«Αττικές Τηλεπικοινωνίες». Η τελευταία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος μετά τον
ΟΤΕ πάροχος ευρυζωνικών υπηρεσιών στην Αττική και ανήκε σε κοινοπραξία με βασικό
μέτοχο την Ελληνική Τεχνοδομική του Μπόμπολα. Διαθέτει ιδιόκτητο δίκτυο οπτικών
ινών μήκους 450 χιλιομέτρων (Βήμα, 1/11/2006). Το νέο σχήμα Ιντρακόμ – Sistema
θα αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο τηλεπικοινωνιακό πάροχο στην Ελλάδα μετά τον
ΟΤΕ σε ιδιόκτητες τηλεπικοινωνιακές υποδομές και ευρυζωνικές υπηρεσίες (Βήμα,
31/10). Έτσι, η Sistema γιγαντώνεται ασύδοτα στην Ελλάδα μέσα στη γενική σιωπή,
και πλασάρεται σε πρώτη θέση για την εξαγορά του ΟΤΕ. Την ίδια στιγμή στη Γερμανία
η πρόταση της Sistema για εξαγορά του 20% της Deutsche Telekom προκάλεσε την
αντίδραση των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών που προειδοποιούν ότι η Ρωσία ελέγχει
κύκλωμα πρακτόρων στη Γερμανία, και μέσω της Sistema μπορεί να αποκτήσει
πρόσβαση στα τηλεπικοινωνιακά δεδομένα της χώρας (Ημερησία, 27/11).
Στην αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση στην Ελλάδα σύσσωμο το καθεστώς ξεσηκώθηκε
για να εμποδίσει το δημόσιο ανοιχτό διαγωνισμό που με τα τωρινά δεδομένα αποκλείει
την εταιρεία των ρώσικων συμφερόντων. Επικεφαλής της εκστρατείας είναι ο ΣΥΝ,
ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ, και σε πιο ήπιους τόνους το ψευτοΚΚΕ που δε θέλει να χαλάσει
τις σχέσεις του με την κυβέρνηση Καραμανλή. Όλοι αυτοί άφησαν να περάσουν οι
νομοθετικές ρυθμίσεις που κατάργησαν τα εργασιακά προνόμια των εργαζομένων του
ΟΤΕ ώστε να μπορέσει τελικά το ρώσικο μονοπώλιο να τον πάρει με αποικιακούς
όρους. Η πρώτη από αυτές ήταν η εθελούσια έξοδος με πρόωρη συνταξιοδότηση των
παλαιότερων εργαζομένων που το κόστος της έκανε ζημιογόνο τον ισολογισμό του
προηγούμενου έτους για τον ΟΤΕ. Η δεύτερη ρύθμιση πέρασε τώρα και αφορά την
αλλαγή του κανονισμού λειτουργίας του ΟΤΕ που καταργεί τη μονιμότητα για τους
νεοπροσλαμβανόμενους. Η κυβέρνηση άλλαξε τον κανονισμό στη βάση του νέου νόμου
για τις ΔΕΚΟ που προβλέπει ότι όταν στις ζημιογόνες ΔΕΚΟ δεν συμφωνούν τα σωματεία
με τη διοίκηση για τους όρους εργασίας, αυτοί ρυθμίζονται με νόμο. Το γελοίο
είναι ότι ο νόμος μπόρεσε να εφαρμοστεί στην περίπτωση του ΟΤΕ λόγω του ζημιογόνου
ισολογισμού που εμφάνισε επειδή σε αυτόν χρεώθηκε το κόστος της εθελούσιας εξόδου
(1,1 δις ευρώ)! Το ίδιο άφησαν να περάσει και η νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει
ότι το Δημόσιο μπορεί να μειώσει το ποσοστό του κάτω από 33%. Έτσι, ενώ ήξεραν
από το Σεπτέμβρη που ανακοίνωσε η κυβέρνηση την απόφαση της για ιδιωτικοποίηση
του ΟΤΕ ότι θα προωθηθεί η σχετική ρύθμιση, περίμεναν την τελευταία στιγμή να
ξεσηκώσουν θόρυβο για το θέμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έκαναν κεντρικό
θέμα τον ΟΤΕ στην τελευταία πανελλαδική απεργία της 13/12 με τον ίδιο τρόπο
που δεν είχαν κάνει θέμα το νόμο για τις ΔΕΚΟ πέρσι.
Ο στόχος τους είναι να ακυρωθεί ο διαγωνισμός και να εφαρμοστεί το λεγόμενο
«εναλλακτικό» σενάριο του υπουργείου Οικονομικών που προβλέπει διάθεση στο Χρηματιστήριο
του 10% των μετοχών για πώληση σε «θεσμικούς επενδυτές». Η διαφορά
αυτού του 10% από τις προηγούμενες μετοχοποιήσεις είναι ότι θα συμπεριλαμβάνει
και το αντίστοιχο δικαίωμα της διοίκησης που θα χάσει το δημόσιο λόγω της μείωσης
του ποσοστού του κάτω από 33%. Σε αυτή την περίπτωση της διάθεσης του 10% δεν
θα θελήσουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες να αγοράσουν ένα μειοψηφικό ποσοστό που
δεν τους παρέχει διασφαλίσεις για την απόδοση της επένδυσης τους. Από την άλλη
αν το δημόσιο χάσει το 33% χωρίς να έχει κλείσει συμφωνία με διαφάνεια και με
όρους που να διασφαλίζουν την εποπτεία του κράτους (όπως να μην εξαγοραστούν
οι μετοχές της διασποράς ώστε να διατηρηθεί η ισορροπία υπέρ του δημοσίου),
ο ΟΤΕ γίνεται ξέφραγο αμπέλι και οποιοσδήποτε που θα έχει την έγκριση του καθεστώτος
μπορεί να μπει, να αγοράσει ότι ποσοστό θέλει, να πάρει πλειοψηφία και μάνατζμεντ
και να τον θέσει υπό τον έλεγχο του (πρόκειται για το ενδεχόμενο της λεγόμενης
«επιθετικής εξαγοράς» -Ημερησία, 13/12). Τέτοια έγκριση από το καθεστώς έχουν
ήδη τα μονοπώλια ρώσικων συμφερόντων στα οποία επιδιώκει να παραδώσει τον ΟΤΕ
κάτω από τη μύτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Είναι χαρακτηριστικές οι δύο διαφορετικές πολιτικές βάσεις ενάντια στην ιδιωτικοποίηση
που εκφράστηκαν από τη Βάσω Παπανδρέου (εκφραστή των κρατικιστών του ΠΑΣΟΚ)
και τον Γ. Παπανδρέου. Η Β. Παπανδρέου μίλησε για «αφελληνισμό της ελληνικής
οικονομίας» ενώ ο Γ. Παπανδρέου για «έλλειψη σχεδιασμού στην εκποίηση
δημόσιας περιουσίας για καθαρά εισπρακτικούς λόγους” και για «συνοπτικές διαδικασίες”,
αφήνοντας να εννοηθεί ότι με καλύτερο σχεδιασμό θα μπορούσε να δεχτεί την εκποίηση
(Αυγή, 1212). Στο ίδιο μήκος κύματος με τη Β. Παπανδρέου κινείται και
ο Σουφλιάς που αντιδράει στο να χάσει το κράτος έστω και 1% του δικαιώματος
της διοίκησης και ζητάει μία συμφωνία συνδιαχείρισης με ιδιώτη επενδυτή (κάτι
που στην πράξη είναι ανεφάρμοστο αφού κανένας ιδιώτης δεν θα ενδιαφερόταν για
κάτι τέτοιο). O Καραμανλής για άλλη μια φορά κρύβεται και δεν παίρνει θέση,
ενισχύοντας σε αυτή τη φάση με τη σιωπή του την τάση ενάντια στην ιδιωτικοποίηση.
Η τακτική του είναι να αφήσει τους κρατικιστές εθνικιστές να σκοτωθούν με τους
ευρωπαιόφιλους για να κυριαρχήσουν τελικά οι Ρώσοι. Είναι χαρακτηριστικό επίσης
πως ο ΣΥΝ αποφεύγει να χρησιμοποιεί τον όρο αποκρατικοποίηση, και χαρακτηρίζει
έγκλημα μόνο την «πλήρη ιδιωτικοποίηση», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να
καταπιεί την εναλλακτική λύση της μετοχοποίησης που θα συνεπάγεται την απώλεια
του κρατικού ελέγχου στον ΟΤΕ.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι την ίδια στιγμή που εξελίσσονται όλα αυτά η ΑΔΑΕ
επέβαλε το δυσθεώρητο πρόστιμο των 76 εκατομμυρίων Ευρώ στη Vodafone
για τις υποκλοπές (γύρω στα 26 δις δρχ) για να την αποτρέψει από οποιαδήποτε
σκέψη συμμετοχής στη διαδικασία σε συμμαχία με κάποια ευρωπαϊκή εταιρεία, ακριβώς
όπως είχαμε εκτιμήσει όταν ξέσπασε το σκάνδαλο των υποκλοπών. Πρώτος
και καλύτερος βέβαια ο ΣΥΝ με ανακοίνωση του έκφρασε την ικανοποίηση του για
αυτό το εξουθενωτικό πρόστιμο.
Δεν είναι επίσης καθόλου τυχαίο ότι προηγήθηκε μέσα στη σιωπή η σκανδαλώδης
εξαγορά της εταιρείας του κρατικο-ολιγάρχη Γερμανού από τη θυγατρική του ΟΤΕ,
Cosmote, η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα.
Φαίνεται δηλαδή, ότι και σε αυτή την περίπτωση έχουμε μία επανάληψη της πολιτικής
σύγκρουσης που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στα δύο μεγάλα λιμάνια της χώρας όπου
από τη μία έχουμε τους κρατικιστές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που αρνούνται το δημόσιο
ανοιχτό διαγωνισμό γιατί δεν θέλουν να φύγουν από τα χέρια του κράτους τα λιμάνια
και από την άλλη τους φιλελεύθερους που θέλουν ανοιχτό διαγωνισμό που θα ευνοήσει
την εξαγορά από δυτικούς. Στη μέση έχουμε την απεργία του ΟΛΠ που είναι πολιτικά
στα χέρια του ΣΥΝ και με την οποία θα εξοντωθούν οι δυτικοί για να ανοίξει ο
δρόμος στους κινέζους.