Η ΡΩΣΙΑ ΚΛΙΜΑΚΩΝΕΙ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΕΣΟ ΑΜΠΧΑΖΙΑΣ
Στα μέσα Απρίλη η Μόσχα ανακοίνωσε την αναβάθμιση των οικονομικών και διπλωματικών της σχέσεων με τις δύο αποσχισθείσες επαρχίες της Γεωργίας που η ίδια έχει αναλάβει να «προστατεύει», την Αμπχαζία (καθώς και τη Νότια Οσετία). Ακολούθησε η κατάρριψη από τη ρωσική αεροπορία ενός μη επανδρωμένου γεωργιανού κατασκοπευτικού αεροσκάφους και στη συνέχεια ο ισχυρισμός των αμπχάζιων αυτονομιστών για την κατάρριψη άλλων δύο που δήθεν πετούσαν πάνω από την Αμπχαζία. Παράλληλα ξεκίνησε ένας πόλεμος κατηγοριών σε βάρος της Τιφλίδας ότι ετοιμάζεται να ξαπολήσει έναν πόλεμο για την ανάκτηση των χαμένων της περιοχών και η μονομερής αύξηση του συμφωνημένου αριθμού των στρατιωτικών δυνάμεων που διατηρεί η Μόσχα στην Αμπχαζία με την ετικέτα της «ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ». Στις 6/5 ο γεωργιανός υπουργός Επανολοκλήρωσης, Ιακομπασβίλι, δήλωσε ότι η χώρα του βρίσκεται στα πρόθυρα του πολέμου με τη Ρωσία. Το ότι η ένταση επανέρχεται στην περιοχή είναι κάτι που κανείς δεν αμφισβητεί. Το θέμα είναι ποια πλευρά προκαλεί την ένταση και κυρίως ποια έχει δίκιο ή άδικο στη δοσμένη σύγκρουση.
Το ερώτημα που πρέπει καταρχάς να απαντηθεί είναι αν έχει το δικαίωμα η Αμπχαζία να αποσχισθεί από τη Γεωργία και να συγκροτηθεί σε ανεξάρτητο κράτος. Οι οπαδοί της ανεξαρτησίας αυτών των διοικητικών οντοτήτων απαντούν θετικά γιατί, λένε, κάποιες ισχυρές πληθυσμιακές εθνικές ομάδες εντός τους επέλεξαν τον αποχωρισμό. Όμως σ’ αυτό τον κόσμο δεν έχουν όλες οι πληθυσμιακές εθνικές ομάδες σε κάθε χώρα ανεξαιρέτως αυτό το δικαίωμα. Κι αυτό γιατί ήδη από την εποχή του πρώιμου καπιταλισμού τα κράτη διαμορφώνονται συνήθως πάνω σε εθνική βάση, και σήμερα ο ιμπεριαλισμός και ο σοσιαλιμπεριαλισμός (ιδιαίτερα ο δεύτερος) προσπαθούν να υποδουλώσουν και να διαμελίσουν τα υπάρχοντα εθνικά κράτη χαράσσοντας αυθαίρετα νέα σύνορα στο όνομα της απελευθέρωσης όχι πια εθνών αλλά εθνικών μειονοτήτων. Θα πρέπει λοιπόν να δούμε αν οι Αμπχάζιοι συγκροτούν έθνος.
Ο λενινισμός ορίζει το έθνος σαν μία σταθερή κοινότητα ιστορικά συγκροτημένη κοινής γλώσσας, ενιαίου εδάφους, κοινής οικονομικής ζωής και ψυχοσύνθεσης. Η Αμπχαζία έγινε τμήμα της ανεξάρτητης Γεωργίας, που ιδρύθηκε το 1918 στον απόηχο και με την ενθάρρυνση της ρώσικης επανάστασης. Η πρώτη κυβέρνηση ήταν μενσεβίκικη. Όταν στα 1921 στην εξουσία της Γεωργίας ήρθε η σοβιετική εξουσία σχηματίστηκε η Ενωσιακή Δημοκρατία της Αμπχαζίας που ήταν ενωμένη εξ αρχής με την Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γεωργίας. Η Αμπχαζία έγινε Αυτόνομη Δημοκρατία εντός της Γεωργίας το 1931. Το βασικό είναι ότι οι Αμπχάζιοι δεν αποτελούσαν την εποχή της δημιουργίας του γεωργιανού κράτους μια πλειοψηφική εθνότητα αλλά μια καθαρά μειοψηφική εθνότητα μέσα στην Αμπχαζία. Και γι αυτό οι Αμπχάζιοι δεν διεκδίκησαν ούτε τότε, ούτε μετά ένα αμπχαζιανό εθνικό κράτος. Την πλειοψηφία είχαν οι γεωργιανοί πριν από τα τέλη κι όλας του 19ου αιώνα. Η πιο μεγάλη μάζα των μουσουλμάνων Αμπχάζιων, βασικά αγροτική, είχε μεταναστεύσει ήδη από τα 1864-78 στα οθωμανικά εδάφη. Μία απογραφή που διεξήγε η μενσεβίκικη ρωσική προσωρινή κυβέρνηση στα 1917 έδειξε ότι οι Αμπχάζιοι αποτελούσαν το 30,4% του αγροτικού πληθυσμού όταν οι Γεωργιανοί έφταναν τα 41,7%. Στα δε αστικά κέντρα το ποσοστό των Αμπχάζιων ήταν ακόμα μικρότερο φτάνοντας το 1922 στην πρωτεύουσα Σουχούμι μόλις τα 2,4% (βλ. Αφταντίλ Μεντεσασβίλι, «Οι ιστορικές προϋποθέσεις του σύγχρονου αποσχισμού στη Γεωργία», Τιφλίδα 1998, που στηρίζεται σε επίσημα ντοκουμέντα της ρωσικής κυβέρνησης δημοσιευμένα στην ιστοσελίδα http://sisauri.tripod.com/politic/doc1.html). Σε μια άλλη ανάλογη απογραφή που έγινε στα 1926 οι Γεωργιανοί βρέθηκαν να αριθμούν 67.500 και οι Αμπχάζιοι 55.900 σε σύνολο πληθυσμού 186.000. Έτσι δικαιολογείται το καθεστώς της αυτόνομης επαρχίας της Γεωργίας που ουσιαστικά είχε για περίπου ένα αιώνα η Αμπχαζία. Η ανεξαρτησία της μέσα από ένα εθνικό κίνημα Αμπχάζιων δεν θα ήταν μόνο μια ουτοπική πράξη αλλά ακόμα χειρότερα θα σήμαινε εθνοκάθαρση. Το ίδιο θα σήμαινε επίσης η «αυτοδιάθεση» της αυτόνομης δημοκρατίας της Ατζαρίας, της επαρχίας στα νοτιοδυτικά όπου κατοικούν οι Αζάροι – δηλ. οι μουσουλμάνοι Γεωργιανοί – σε ποσοστό 30%.
Η προλεταριακή ΕΣΣΔ εφάρμοζε γενικά μία πολιτική σεβασμού των εθνικών ιδιαιτεροτήτων και ισοτιμίας ανάμεσα στα εθνικά κράτη που συγκροτούσαν την αχανή χώρα. Αυτή ήταν και η πολιτική απέναντι στους Αμπχάζιους. Η πολιτική αυτή υπέστη τραύματα κατά τις δεκαετίες του ’30 και του ’40 όταν η σοβιετική ηγεσία, στη διαδικασία της κολεκτιβοποίησης όπως και αλλού στον Καύκασο, ήρθε συχνά σε σύγκρουση με το πιο καθυστερημένο πολιτικά και κοινωνικά αμπχαζιανό αγροτικό στοιχείο που βρέθηκε κάτω από την ιδεολογική και πολιτική επιρροή της πλούσιας αγροτιάς. Έτσι η ταξική αντίθεση έπαιρνε συχνά και εθνοτικά χαρακτηριστικά στα οποία «δούλευαν» και οι αντίστοιχοι εθνικιστές. Δηλαδή υπήρζε και μια πλευρα γεωρφιανης εθνικής καταπίεσης την οποία αξιοποιτων Αμπχάζιων.
Μετά την εκτέλεση του Μπέρια στα 1953 που σηματοδότησε την αρχή της διαδικασίας της ανατροπής της προλεταριακής εξουσίας στη Σοβιετική Ένωση από την αστική τάξη νέου τύπου ο μεγαλορώσικος σοβινισμός στην προσπάθειά του να επιβληθεί ολοκληρωτικά απέναντι στο γεωργιανό, όπως και απέναντι στα υπόλοιπα μικρότερα έθνη της πρώην ΕΣΣΔ, «έπαιξε» με τις εθνικές μειονότητες. Στην Αμπχαζία έστρεψε τους Αμπχάζιους ενάντια στη γεωργιανή πλειοψηφία. Έτσι άρχισε να ευνοεί την ανάδειξη της αμπχαζιανής μειοψηφίας σε ανώτατα αξιώματα με τη θεσμοθέτηση σχετικής ποσόστωσης, εισήγαγε ένα νέο σύστημα γραφής βασισμένο όχι στο γεωργιανό, ούτε στο αμπχαζιανό λατινογενές, αλλά στο κυριλλικό αλφάβητο κτλ. Η πολιτική αυτή οδήγησε τελικά στις αρχές της δεκαετίας του ’90 στα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν τις σύγχρονες εξελίξεις στον Καύκασο όταν η Γεωργία χρησιμοποίησε το δικαίωμα του αποχωρισμού και της ανεξαρτησίας από την ΕΣΣΔ, (δηλαδή τελικά τη Ρωσία), που της έδινε το γεωργιανό σύνταγμα. Τότε, με την ωμή στρατιωτική επέμβαση των ρώσων σοσιαλιμπεριαλιστών η Γεωργία διαμελίστηκε. Στην κόλαση που ακολούθησε εκατοντάδες χιλιάδες Γεωργιανοί, δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Αμπχαζίας, εκδιώχτηκαν από τα σπίτια της και αρκετές δεκάδες χιλιάδες δολοφονήθηκαν από τους αμπχάζιους εθνικιστέςς τσιράκια του Κρεμλίνου, με τη βοήθεια ρώσων παραστρατιωτικών και πρακτόρων της ΚαΓκε Μπε από όλο τον Καύκασο με πρώτο και καλύτερο τον αργότερα γνωστό τσετσένο προβοκάτορα Σαμίλ Μπασάγιεφ. Αυτή ήταν στην ουσία ρώσικη εθνοκάθαρση. Από τότε Η Αμπχαζία έχει μετατραπεί σε de facto επαρχία του ρωσικού κράτους. Δεν είναι αναγνωρισμένη σαν ανεξάρτητη από κανένα κράτος του κόσμου, εξαρτιέται οικονομικά από τη Μόσχα, χρησιμοποιεί το ρωσικό νόμισμα στις συναλλαγές της, οι κάτοικοί της έχουν προμηθευτεί ρωσικά διαβατήρια, έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις ρωσικές εκλογές και διοικούνται από ρώσους κρατικούς υπαλλήλους (π.χ. ο αρχηγός των αμπχαζιανών στρατιωτικών δυνάμεων είναι ο ρώσος στρατάρχης Ζάιτσεφ). Επομένως ανεξαρτησία από τη Γεωργία για την Αμχαζία αλλά και την περίπου ταυτόσημη Νότια Οσετία δεν σημαίνει παρά μόνο προσάρτηση και τελικά υποδούλωση στη νεοτσαρική επιθετική Ρωσία. Βεβαίως οι αμπχαζιανοί εθνικιστές και τα ανδρείκελα της Μόσχας ισχυρίζονται ότι η εθνοκάθαρση που έκαναν το 1990 δεν έγινε παρά κάτω από την πίεση του γεωργιανού εθνικισμού που δεν αναγνώρισε την ανεξαρτησία τους. Αλλά αυτό είναι μεγάλο ψέμα γιατί ο γεωργιανός πληθυσμός δεν πήρε τα όπλα να πολεμήσει τους αμπχάζιους. Αυτοί πήραν την πρωτοβουλία της εθνοκάθαρσης. Στην πραγματικότητα αυτό που «σφυρίζει» η ρώσικη προπαγάνδα στους λαούς είναι ότι η εθνική σύνθεση στην Αμπχαζία επανήλθε στο σημείο που ήταν πριν από τον γεωργιανό εποικισμό του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου. Αυτή είναι η λογική όλων των εθνοεκαθαριστών. Δεν αναγνωρίζουν την πραγματική ζωή των πληθυσμών. Δεν αναγνωρίζουν ότι απλοί άνθρωποι πήγαν και εγκαταστάθηκαν και δούλεψαν σε έναν τόπο. Και ότι εκεί παρήγαγαν πλούτο υλικό, πνευματικό κλπ. Ότι τελικά ρίζωσαν και ενώθηκαν με τους ντόπιους πληθυσμούς, και ότι πολέμησαν μαζί τους και έχυσαν αίμα ενάντια σε κοινούς καταχτητές. Σκέφτονται πάντα με όρους εθνικής σύνθεσης και θέλουν να ξαναγυρίσουν το χάρτη πίσω και να αντιστρέψουν το ποτάμι της ζωής. Οποιαδήποτε παλιά εθνική καταπίεση και αδικία θέλουν να την αντικαταστήσουν με μια καινούργια πολύ χειρότερη. Αντί να ενώνουν λαούς που τους ενώνει η σημερινή πρακτική ζωή, θέλουν να τους διασπούν στο όνομα της ιστορίας και των χαρτών και κυρίως σπέρνοντας το φόβο. Αυτός είναι ο λόγος που ενώ πρέπει κανείς να καταγγέλλει κάθε σε εξέλιξη σύγχρονο βίαιο ιμπεριαλιστικό εποικισμό δεν πρέπει να υποστηρίζει κανείς όποιο αποχωρισμό συνοδεύεται από εθνοεκαθαριστική βία. Αυτού του είδους ο αποχωρισμός είναι το μεγαλύτερο σημάδι ενός φασισμού. Αυτού του είδους είναι οι αποχωρισμοί που προωθεί το Κρεμλίνο. Και τους προωθεί για να διαμελίσει και να υποτάξει κυρίαρχα ανεξάρτητα κράτη και αγωνιζόμενα για την ελευθερία τους έθνη. Ειδικά αυτό το κάνει στην στρατηγικότατη περιοχή του Καυκάσου.
Η υποταγή της περιοχής στη ρωσική υπερδύναμη είναι αναγκαία για την υλοποίηση των στρατηγικών ηγεμονικών επιδιώξεων των σοσιαλιμπεριαλιστών του Κρεμλίνου. Αυτοί έχουν κάθε συμφέρον να ελέγξουν τους πετρελαιαγωγούς που διασχίζουν το Αζερμπαϊτζάν και τη Γεωργία με κατεύθυνση τα λιμάνια της Ευρώπης, καθώς ο πόλεμος που ετοιμάζονται να εξαπολύσουν εναντίον της τελευταίας δε θα έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας αν η Ευρώπη μπορεί να προμηθεύεται υδρογονάνθρακες από την Κασπία που να παρακάμπτουν τη Ρωσία. Γι’ αυτό η Μόσχα θέλει να υπονομεύσει κάθε τέτοιο ενεργειακό αγωγό όπως είναι ο πετρελαϊκός αγωγός Μπακού-Τσειχάν ή ο αγωγός φυσικού αερίου TGI που τόσο πολύ θέλει να υπονομεύσει ο Καραμανλής. Γι αυτό η Ρωσία ετοιμάζει και εγκαθιστά γρήγορα το ενεργειακό της δίκτυο στην ευρωπαϊκή ήπειρο και γι’ αυτό επιβραβεύει όσους εργάστηκαν με αυταπάρνηση προς αυτή την κατεύθυνση (βλ. συμμετοχή Σρέντερ στη διοίκηση Γκαζπρόμ, ανάλογη πρόταση στον Πρόντι, παρασημοφόρηση Σιούφα από τη ρωσική κυβέρνηση κτλ.). Οι Ρώσοι έχουν συμφέρον να φέρουν αποσταθεροποίηση στη Γεωργία και έτσι να πλήξουν τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των δύο αγωγών. Γι αυτό έχουν συμφέρον να επεμβαίνουν διαρκώς στα εσωτερικά πράγματα των ανεξάρτητων κρατών του Καυκάσου, να τα διαμελίζουν, να επιβάλουν ενεργειακό και εμπορικό εμπάργκο, και να μεθοδεύουν πολιτικά πραξικοπήματα στο εσωτερικό τους.
Τα τελευταία γεγονότα στη Γεωργία οδήγησαν στην παραπέρα ενίσχυση της ρωσικής ανάμιξης στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας αυτής. Περιφρονώντας την εδαφική της ακεραιότητα αλλά και τις δικές τους διεθνείς υποχρεώσεις, οι νεοναζί του Κρεμλίνου προετοιμάζουν το έδαφος για την de jure προσάρτηση της Αμπχαζίας στο ρωσικό κράτος. Αυτό φάνηκε από τις δηλώσεις του ψευτοπρωθυπουργού της περιοχής, που είπε ότι «Συμφωνούμε να θέσει η Ρωσία την περιοχή κάτω από το στρατιωτικό της έλεγχο» και «σαν αντάλλαγμα θα ζητήσουμε εγγυήσεις για την ασφάλειά μας» (ΙΤΑΡ-ΤΑΣΣ, 6/5). Αντίθετα, η πιο διαλλακτική πλευρά είναι η γεωργιανή. Ο πρόεδρος της χώρας, Μ. Σαακασβίλι είχε προτείνει στους Αμπχάζιους στα τέλη Μάρτη ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση, που προέβλεπε απεριόριστη αυτονομία για την Αμπχαζία, εκπροσώπηση των τελευταίων στην κυβέρνηση και την αντιπροεδρία με δικαίωμα βέτο σε ό,τι αφορά τις τοπικές υποθέσεις, και τη δημιουργία κοινής ελεύθερης οικονομικής ζώνης. Οι Αμπχάζιοι ηγέτες που είναι πια μαριονέτες του Κρεμλίνου δεν το έχουν δεχτεί αυτό.
Είναι φυσικό οι Ρώσοι σοσιαλφασίστες να αποθρασύνονται όταν βλέπουν πως οι χώρες της ΕΕ και οι ΗΠΑ, που η Γεωργία επέλεξε σαν συμμάχους για να υπερασπίσει τον εαυτό της από τη ρωσική επιθετικότητα, την παραδίδουν κατευθείαν στα νύχια του επιθετιστή. Ήταν επί πλέον η αναγνώριση της «ανεξαρτησίας» του Κοσόβου από μια σειρά δυτικών κρατών που έδωσε την ευκαιρία στους χιτλερικούς του Κρεμλίνου να προβούν σε ένα επιπλέον βήμα προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης των δύο περιοχών της Γεωργίας ως «ανεξάρτητων». Ακόμα περισσότερο, ήταν το πούλημα της Γεωργίας από το ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι που έδωσε το μήνυμα στους Ρώσους ότι μπορούν να δράσουν ανενόχλητοι εκεί. Η ιδιότητα αυτή του ιμπεριαλισμού, να περιφρονεί τους λαούς και τα έθνη του πλανήτη και να σέβεται μονάχα την ωμή βία ενός χειρότερου ιμπεριαλιστή, τους κάνει υποχωρητικούς στο χιτλερισμό. Τέτοιος ρόλος πέφτει στις πλάτες των λαών του τρίτου κόσμου που καταπιέζονται ή απειλούνται από τη νεοχιτλερική μπότα.
Σήμερα ο γεωργιανός λαός βρίσκεται στην πρωτοπορία του αγώνα ενάντια στα βρώμικα ηγεμονικά σχέδια των ρώσων σοσιαλιμπεριαλιστών. Οι δημοκράτες διεθνιστές και οι λαοί της Ευρώπης έχουν χρέος να υποστηρίξουν ολόψυχα τον αγώνα που δίνει αυτή τη στιγμή ο λαός αυτός για να διασφαλίσει την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας του. Ο αγώνας του θα είναι κρίσιμος για το μέλλον της Ευρώπης γιατί από την έκβασή του θα κριθεί εάν θα επιταχυνθεί ή θα καθυστερήσει ο επόμενος μεγάλος πόλεμος που ήδη ετοιμάζουν, ξεκινώντας από τον Καύκασο οι σοσιαλιμπεριαλιστές του Κρεμλίνου.