Ο Μπαρζανί και το KDP πραγματοποίησαν το δημοψήφισμα παρά το ότι κάτι τέτοιο θα έφερνε πλήγμα στις σχέσεις τους όχι μόνο με το λαό του Ιράκ, αλλά και με τους λαούς και των τριών άλλων χωρών στις οποίες ζουν κουρδικές μειονότητες. Εκείνο που τους ένοιαζε όπως νοιάζει και κάθε εθνικιστή στη σημερινή εποχή είναι να έχουν μαζί τους τις μεγάλες δυνάμεις στην περιοχή και στον κόσμο γενικά, δηλαδή τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Πίστευαν ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τις είχαν και τις δύο, έτσι προχώρησαν στο δημοψήφισμα.
Βέβαια ο Μπαρζανί και η κυβέρνηση του KRG δήλωναν ότι ο σκοπός τους δεν ήταν να κάνουν άμεσο αποχωρισμό από το Ιράκ, ιδρύοντας σύντομα ανεξάρτητο κράτος, αλλά να έχουν ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί για μια συμφωνία με την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ για αυτοκυβέρνηση εντός του Ιράκ. Στην ουσία αυτές οι διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ θα είχαν για την κυβέρνηση Μπαρζανί κυρίως ένα βασικό περιεχόμενο: το μοίρασμα της εξουσίας μεταξύ Βαγδάτης και Εμπρίλ (έτσι λέγεται η πρωτεύουσα του ιρακινού Κουρδιστάν). Όμως διαπραγματεύσεις για ενότητα του ιρακινού κράτους με την απειλή ότι ακόμα πιο καλή θα ήταν μια διάσπασή του, αποτελούν έναν εκβιασμό που δεν ενώνει το λαό μιας χώρας που βαδίζει εδώ και πολλά χρόνια πνιγμένος μέσα στο αίμα όπως ο ιρακινός. Στην πραγματικότητα τέτοιου είδους διαπραγματεύσεις είναι απλά καλέσματα στους ιμπεριαλιστές να μεσολαβήσουν, δηλαδή να επέμβουν στα εσωτερικά μιας χώρας υπέρ της πλευράς που θέλει την απόσχιση.
Κλειδί για τη δημιουργία βιώσιμου κουρδικού κράτους η κυριαρχία στο Κιρκούκ
Το Κιρκούκ είναι μια μεγάλη πόλη και το κέντρο της ομώνυμης επαρχίας η οποία παράγει εκατοντάδες χιλιάδες βαρέλια αργού τη μέρα και τα οποία πουλιούνται κυρίως στο εξωτερικό. Μόνο ελέγχοντας σε μεγάλο βαθμό το Κιρκούκ, και κυρίως τα πετρέλαιά του, μπορούν οι Κούρδοι να έχουν ανεξάρτητο κράτος, αλλιώς δεν μπορούν να πληρώνουν ούτε τους υπαλλήλους τους, ούτε το στρατό τους.
Παρακάτω είναι ένας χάρτης που δείχνει το Ιρακινό Κουρδιστάν. Με πιο σκούρο χρώμα είναι οι περιοχές όπου ασκεί σήμερα την εξουσία της, ουσιαστικά απρόσκοπτα η κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση. Με λιγότερο σκούρο χρώμα είναι οι περιοχές όπου ασκεί πλήρη εξουσία η κουρδική κυβέρνηση αλλά αυτή η εξουσία αμφισβητείται από την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ. Με ανοιχτό χρώμα είναι οι διαφιλονικούμενες περιοχές όπου περισσότερο την εξουσία είχε η κεντρική κυβέρνηση Ιράκ αλλά μετά από το 2014 και ως χθες την ασκούσε η κουρδική κυβέρνηση. Ειδικά το Κιρκούκ, λόγω πετρελαίου είναι το κέντρο όλων των αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων στο κουρδικό.
Πρέπει πάντως εδώ να τονίσουμε ότι όλες οι διαφιλονικούμενες περιοχές είναι αυτές στις οποίες οι πληθυσμοί είναι πολυεθνοτικοί και ότι η αληθινά εθνοτικά και πολιτικά συμπαγής- αλλά δύσκολα βιώσιμη βάση ενός σύγχρονου κουρδικού εθνικού κράτους- είναι αυτή των τριών επαρχιών με πρωτεύουσα την Εμπρίλ.
Το Κιρκούκ ποτέ δεν ήταν μια πόλη κουρδική, αλλά πολυεθνική με σαφώς πλειοψηφικό το άθροισμα του αραβικού, του τουρκμενικού και του ασυριακού στοιχείου, και γι αυτό, αν και οι Κούρδοι τη διεκδικούσαν για τον εαυτό τους, ήταν πάντα κάτω από τον έλεγχο της κεντρικής ιρακινής κυβέρνησης, που από τα λεφτά που έπαιρνε από το πετρέλαιο πλήρωνε και τους υπαλλήλους του Ιρακινού Κουρδιστάν. Το Κιρκούκ μπήκε για πρώτη φορά κάτω από κουρδικό έλεγχο το 2014 όταν το εγκατέλειψε μετά από προδοσία της φιλορώσικης και φιλο-ιρανικής κυβέρνησης Μαλίκι ο ιρακινός στρατός, όπως και άλλα σημεία του Ιράκ. Θυμίζουμε ότι η προδοσία του Μαλίκι, είναι αυτή που δημιούργησε το Ισλαμικό Εμιράτο, δηλαδή τον ΙΣΙΣ χάρη στον οποίο η Ρωσία αποπροσανατόλισε τη Δύση υποχρεώνοντας τη να συμμαχήσει μαζί της την ώρα που αυτή διαμέλιζε την Ουκρανία και κατελάμβανε και κατέσφαζε τη Συρία (http://www.oakke.gr/global/2013-02-16-19-26-19/item/403-). Πρέπει ωστόσο να συγκρατήσουμε στο σημείο αυτό ότι ο στρατός των Πεσμεργκά είναι πολιτικά χωρισμένος στα δύο ανάμεσα στο πλειοψηφικό κομμάτι του, που ελέγχεται από το KDP του Μπαρζανί, το οποίο ελέγχει και την Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (KRG) και το μειοψηφικό κομμάτι του που ελέγχεται από το κόμμα PUK που είναι φιλο-ιρανικό (και φιλορώσικο). Είναι αυτό- και αποδεικνύεται όχι τυχαία- όπως θα δούμε παρακάτω, εκείνο στο οποίο μετά την προδοσία Μαλίκι πέρασε ο έλεγχος του Κιρκούκ.
Δεν είναι τυχαίο ότι την απόφασή τους για το δημοψήφισμα της ανεξαρτησίας οι Κούρδοι την πήραν το 2014 μόλις κατέλαβαν το Κιρκούκ, όμως ανέβαλαν την πραγματοποίησή του για να νικηθεί πρώτα ο ΙΣΙΣ γιατί αλλιώς αυτό το δημοψήφισμα θα διασπούσε την αντι-ΙΣΙΣ τοπική και διεθνή συμμαχία. Παίρνοντας το Κιρκούκ η κυβέρνηση Μπαρζανί άρχισε να πληρώνει από το πετρέλαιο τους δημόσιους υπάλληλους που τους πλήρωνε ως τότε το ιρακινό κεντρικό κράτος. Ο Μπαρζανί ισχυρίζεται ότι πρώτα έκοψε τους μισθούς το Ιράκ και μετά έκοψε αυτός κάθε παράδοση πετρελαίου στο ιρακινό κράτος. Το σίγουρο είναι ότι στο ζήτημα του ελέγχου του Κιρκούκ και ειδικά του πετρελαίου του Κιρκούκ κρίνεται η οικονομική επιβίωση οπότε και η πολιτική ανεξαρτησία του ιρακινο-κουρδικού κράτους και γι αυτό στο ζήτημα του Κιρκούκ συμπυκνωνόταν και θα συμπυκνώνεται από εδώ και μπρος όλη η κουρδο-ιρακινή κρίση.
Μόλις λοιπόν ο ΙΣΙΣ πρακτικά νικήθηκε τον Απρίλη του 2017 ο Μπαρζανί ενεργοποίησε το δημοψήφισμα. Αμέσως το Ιράκ αλλά και οι άλλες τέσσερις γειτονικές χώρες με κουρδικούς πληθυσμούς αντιδράσανε με ένταση. Για χάρη αυτού του δημοψηφίσματος ο Μπαρζανί θυσίασε τη μόνη στενή και πραγματική συμμαχία του στην περιοχή, αυτή με την Τουρκία του Ερντογάν και έτσι έβαλε σε κίνδυνο όχι μόνο την πετρελαϊκή, αλλά κάθε διέξοδο του ιρακινού Κουρδιστάν προς τον έξω κόσμο. Οι χώρες της ΕΕ, σαν ΕΕ, τοποθετήθηκαν αρκετά καθαρά ενάντια στο δημοψήφισμα και ζήτησαν οι διαφορές Ερμπίλ και Βαγδάτης να λυθούν με διαπραγματεύσεις εντός του ενιαίου ιρακινού κράτους, ενώ διαφοροποίηση είχε η Γαλλία που με το ιμπεριαλιστικό της αθεράπευτο μικρομέγαλο συνήθειο να χώνεται παντού στα πρώην αποικιακά της χώματα, έκλεισε το μάτι στον Μπαρζανί λέγοντας ότι οι Κούρδοι έχουν το δημοκρατικό δικαίωμα να κάνουν ένα δημοψήφισμα αλλά ότι αν προχωρούσαν σε απόσχιση αυτό θα ήταν κακό γιατί θα αποσταθεροποιούσε την περιοχή.
Αν απορεί κανείς για το που στηρίχθηκε ο Μπαρζανί για να προχωρήσει στο δημοψήφισμα θα βρει την απάντηση κυρίως στη στάση της Ρωσίας και δευτερευόντως στην στάση της προεδρίας Τραμπ, στάση που στην ουσία προβόκαρε και τελικά συνέτριψε τον Μπαρζανί.
Ας δούμε κατ αρχήν τη στάση της Ρωσίας, που φρόντισε να μην την κάνει ιδιαίτερα γνωστή μιας και οι Κούρδοι, που έτσι κι αλλιώς θα την μάθαιναν, θα την εκτιμούσαν ιδιαίτερα αλλά η πλειοψηφία των άλλων λαών που τρέμουν τις κρατικές διασπάσεις δεν θα την εκτιμούσαν ιδιαίτερα.
Η κύρια ώθηση για το δημοψήφισμα από τη Ρωσία
Η Ρωσία λοιπόν με το στόμα του Λαβρόφ δήλωνε στις 24 του Ιούλη του 2017, δύο μήνες πριν το δημοψήφισμα:
«Βλέπουμε το δημοψήφισμα σαν έκφραση των πόθων του κουρδικού λαού και από όσο γνωρίζω η πλειοψηφία του πληθυσμού της Κουρδικής αυτόνομης περιοχής υποστηρίζει αυτό το δημοψήφισμα. Βλέπουμε ότι μετά την τελική απόφαση σε αυτό το ζήτημα οτιδήποτε άλλο θα εξεταστεί με όρους συνεπειών αυτής της κίνησης όπως πολιτικών, γεωπολιτικών, δημογραφικών και οικονομικών. Με δεδομένο το γεγονός ότι το κουρδικό ζήτημα βγήκε έξω από τα σύνορα του νέου Ιράκ θα έχει επίδραση στις γειτονικές του χώρες: Ελπίζουμε ότι ο Κουρδικός λαός θα εκφράσει τους πόθους του μέσω ενός ειρηνικού μηχανισμού και ότι η εφαρμογή των στόχων του δημοψηφίσματος θα γίνει ειρηνικά ώστε να πάρει υπ’ όψιν του αυτούς τους παράγοντες στην περιοχή… Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε τη Βαγδάτη και το Ερμπίλ σε μια διαδικασία που θα σέβεται και τις δυο πλευρές. Η Ιστορία έχει δείξει σχετικά με τα αποτελέσματα ενός ψήφου, ότι ποτέ δεν σημαίνει ότι όλα τα προβλήματα και τα θέματα θα λυθούν σε μια νύχτα. Ακόμα μια φορά θα έλεγα ότι πρόκειται για μια πολύ σοβαρή διαδικασία και πρέπει να αντιμετωπιστεί σοβαρά και με αργά βήματα λόγω του ότι το κουρδικό ζήτημα είναι σοβαρό για όλη την περιοχή” (http://www.rudaw.net/english/interview/24072017).
Με τα παραπάνω λόγια η ρώσικη διπλωματία αποδεχόταν όχι απλά το δικαίωμα του ιρακινού Κουρδιστάν να κάνει το δημοψήφισμα, αλλά και το δικαίωμά του στον αποχωρισμό, βάζοντας υποκριτικά σαν προϋπόθεση αυτός να γίνει ειρηνικά. Μα αν ένα τμήμα ενός κράτους έχει δικαίωμα στον αποχωρισμό τότε αυτός που έχει την αποκλειστική ευθύνη να γίνει αυτός ο αποχωρισμός ειρηνικά δεν είναι το τμήμα που φεύγει, που πάντα είναι το μειοψηφικό, αλλά το τμήμα που μένει. Αλλά η Ρωσία δεν αναγνωρίζει εδώ δικαίωμα αποχωρισμού σε ένα έθνος, αλλά δικαίωμα αποχωρισμού σε μια εθνική μειονότητα. Μάλιστα αναγνωρίζει δικαίωμα αποχωρισμού ακόμα και σε μη εθνικές οντότητες, δηλαδή σε θρησκευτικές ομάδες που ονομάζει επίσης έθνη. Αυτή η τερατωδία διατυπώθηκε καθαρά το 2015 από τον πρόξενο της Ρωσίας στο Ιρακινό Κουρδιστάν Σιμακόφ, ο οποίος περηφανεύεται ότι είναι ο πρώτος πρόξενος μεγάλης χώρας που εγκαταστάθηκε εκεί: “H ανεξαρτησία είναι δικαίωμα κάθε έθνους… Αν οποιαδήποτε από τις πλευρές του Ιράκ -ανέφερε παραπάνω τους Κούρδους, τους Σιίτες και τους Σουνίτες –χωρίς καμιά εξωτερική ανάμειξη… αποφασίσει να γίνει ανεξάρτητη η Ρωσία θα σεβαστεί την απόφασή της» (http://www.kurdistan24.net/en/interview/91a42133-9158-42f7-a7ea-412d3d2d1fcb).
Έχουμε τονίσει ότι κιόλας από την τσαρική εποχή η Ρωσία για να αντιμετωπίσει τα έθνη που ζητούσαν την εθνική τους ανεξαρτησία και την κρατική τους ακεραιότητα, αναγνώριζε το δικαίωμα του αποχωρισμού και στις εθνικές τους μειονότητες, οπότε τα διέλυε συμμαχώντας με τις εθνικές αυτές μειονότητες τις οποίες οδηγούσαν στην απόσχιση. Οι σημερινοί απόγονοι των Τσάρων έχουν φτάσει στο σημείο να αναγνωρίσουν δικαίωμα αποχωρισμού και στις θρησκευτικές ομάδες πράγμα που δεν είναι άσχετο με τη διεθνή ιδεολογική και κρατική πηγή που βρίσκεται πίσω από το αίμα που χύνεται σήμερα από τις ατέλειωτες θρησκευτικές σφαγές στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική, αλλά και στη Δύση.
Το ότι η ανερχόμενη και μάλιστα προελαύνουσα στην περιοχή υπερδύναμη είναι αυτή που περισσότερο από κάθε άλλον ενθάρρυνε το δημοψήφισμα έπαιξε πολύ αποφασιστικό ρόλο στη διεξαγωγή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν ταυτόχρονα με το Λαβρόφ βγήκε και το ΡΚΚ να δηλώσει την υποστήριξή του στο δημοψήφισμα (http://www.kurdistan24.net/en/news/4787b538-8c43-45b2-9d6d-061abcf05383), ενώ το ίδιο ένα μήνα πριν μιλήσει η Ρωσία είχε καταγγείλει το δημοψήφισμα σαν «προπαγάνδα» (https://www.dailysabah.com/politics/2017/06/22/pkk-leader-slams-krgs-referendum-says-kurds-dont-need-a-state). Πραγματικά θα ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για τον Μπαρζανί να βλέπει τον πιο ορκισμένο εχθρό του στο εσωτερικό του κουρδικού κινήματος να είναι στο πλευρό του την ώρα που η φιλο-ιρανική αντιπολίτευση μέσα στη χώρα του τον ακολουθούσε με όλο και πιο έντονη αντίθεση (PUK).
Η ηγεσία Τραμπ παραπλανά το KDP, η Ρωσία ενθαρρύνει και διεισδύει
Όμως μόνη της η Ρωσία δεν θα ήταν αρκετή. Το KDP δεν θα ξεκινούσε κανένα δημοψήφισμα αν δεν είχε τουλάχιστον την ουδετερότητα των ΗΠΑ. Γιατί οι ΗΠΑ ήταν η υπερδύναμη στην οποία κυρίως στηριζόταν η ιρακινή κυβέρνηση στρατιωτικά και πολιτικά από τα 1990 και μετά στην κόντρα της τόσο με τον Σαντάμ παλιότερα όσο και με τους σιίτες του Ιράκ μετά από αυτόν. Χωρίς την έγκριση των ΗΠΑ ο Μπαρζανί δεν θα μπορούσε να αντισταθεί σε μια στρατιωτική επίθεση του Ιράκ, ιδιαίτερα αν αυτή ήταν ενισχυμένη με την ιρανική βοήθεια. Σύμφωνα με τη σχετική κουρδική αρθρογραφία ο Μπαρζανί δεν απαιτούσε μια ανοιχτή υποστήριξη από τις ΗΠΑ γιατί αυτό θα ήταν σαν να απαιτούσε μια ρήξη τους και με το Ιράκ και, ιδιαίτερα, με την Τουρκία, που έχει το ΡΚΚ σαν κύριο εσωτερικό της εχθρό. Είναι γεγονός ότι από την αρχή η στάση του Στέητ Ντιπάρτμεντ ήταν η ίδια με αυτή της ΕΕ και όλων των χωρών της περιοχής, δηλαδή κατά του δημοψηφίσματος. Όμως αυτή η στάση έδειξε να μαλακώνει και να σχετικοποιείται σε όλη την περίοδο στην οποία ο Μπαρζανί μπορούσε να υπαναχωρήσει από το δημοψήφισμα, δηλαδή χοντρικά ως τις αρχές του Σεπτέμβρη (το δημοψήφισμα έγινε στις 25 του Σεπτέμβρη), με τοποθετήσεις του Στέητ Ντιπάρτμεντ του τύπου: «Αυτό το δημοψήφισμα είναι μια εσωτερική υπόθεση του Ιράκ. Δεν διαφωνούμε με ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, αλλά θα προτιμούσαμε να γίνει αργότερα ώστε να έχει νικηθεί ο ΙΣΙΣ». Στη σχετική αρθρογραφία (http://www.kurdistan24.net/en/Analysis/57fee962-54bd-4136-b9cf-1af8087d9388, http://www.kurdistan24.net/en/Analysis/def985e7-75a3-4fcc-b48a-8258bbc13865, http://www.kurdistan24.net/en/opinion/6be6e224-cc8d-4778-9e0a-de266c631785), αυτή η στάση ερμηνευόταν σαν μια ταλάντευση της αμερικάνικης διπλωματίας ανάμεσα σε δύο γραμμές: την «καλή» υπέρ των Κούρδων γραμμή του Τραμπ και την «κακή» κατά των Κούρδων του Στέητ Ντιπάρτμεντ. Η αμερικάνικη στάση μετατράπηκε σε απόλυτη άρνηση και καταδίκη του δημοψηφίσματος μόνο αφού το ψήφισε το κουρδικό κοινοβούλιο οπότε και μια υπαναχώρηση θα γελοιοποιούσε απόλυτα την κυβέρνηση και το ΚDP. Ακολούθησε αμέσως και η καταδίκη από τον ΟΗΕ.
Στην ουσία αυτή η φαινομενικά ταλαντευόμενη στάση των ΗΠΑ είχε σα στόχο να παγιδεύσει τους Κούρδους, δηλαδή να τους αφήσει να μπουν στη διαδικασία για το δημοψήφισμα δίνοντας τους την αίσθηση ότι οι ΗΠΑ δεν διαφωνούν απλά απέχουν, και μετά αφού μπουν μέσα για τα καλά και εκτεθούν να τους εγκαταλείψει στην οργή των εχθρών τους Ιράν και Ιράκ. Ήταν στην ουσία μια ακόμα προβοκάτσια του Τραμπ που όλη του η πολιτική είναι να σπρώχνει τους εχθρούς της Ρωσίας στο πιάτο της. Η Ρωσία έμεινε η μόνη δύναμη στον κόσμο να υποστηρίζει το δημοψήφισμα ως το τέλος. (Κρίνοντας από το γεγονός ότι ο Τραμπ ο ίδιος δεν έκανε σε καμιά στιγμή δήλωση κατά του δημοψηφίσματος και από το ότι η μόνη κυβέρνηση στον κόσμο που υποστήριξε άνευ όρων το δημοψήφισμα ήταν αυτή του Νετανιάχου, που παίζει μαζί με τον Τραμπ το πιο μεγαλειώδες προβοκατόρικο παιχνίδι υπέρ της πουτινικής Ρωσίας, δεν αποκλείουμε αργότερα και εφόσον «ρωσοποιηθεί» αρκετά το ΚDP οι ΗΠΑ να ξαναζεστάνουν τις σχέσεις μαζί του).
Μάλιστα, στην κόντρα ακριβώς με τις ΗΠΑ, την ίδια μέρα με την καταδίκη του δημοψηφίσματος από τον δήθεν δυτικό ΟΗΕ, και μια βδομάδα πριν το δημοψήφισμα η Ρωσία πρόσφερε στην πολιτικά τόσο απομονωμένη και βυθισμένη στα χρέη κυβέρνηση Μπαρζανί μια καίρια ώθηση, αλλά πήρε ταυτόχρονα και ένα ακόμα πιο βαρύ αντάλλαγμα γι αυτό: υπέγραψε με το πετρελαϊκό διπλωματικό εργαλείο της που λέγεται Ρόσνεφτ, συμφωνία με την κουρδική κυβέρνηση για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου κόστους ενός δισεκατομμυρίου Ευρώ και για την εκμετάλλευση των πελώριων αποθεμάτων του φυσικού αέριου του κυρίως Κουρδιστάν. Πρόκειται για μια συμφωνία τύπου BOOT (Build-Own-Operate-Transfer δηλαδή κατασκευή, ιδιοκτησία, λειτουργία, μεταφορά), δηλαδή αποικιακού τύπου (https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/09/russia-iraq-kurdistan-referendum-oil-contracts-rosneft.html).
Αυτό δεν είναι το πρώτο αντάλλαγμα που πήρε η Μόσχα για την υποστήριξή της στην διπλωματικά και οικονομικά περικυκλωμένη Εμπρίλ. Ενάμιση μήνα προτού ο Λαβρόφ εκφράσει την υποστήριξή του στο δημοψήφισμα, η κυβέρνηση Μπαρζανί υπέγραψε με τη Ρόσνεφτ στην Αγία Πετρούπολη (δηλαδή το λερωμένο από τους σοσιαλφασίστες Λένινγκραντ) μια άλλη συμφωνία για εκμετάλλευση 5 πετρελαιοφόρων οικοπέδων του ιρακινού Κουρδιστάν και για άλλες εμπορικές δραστηριότητες. Για να αποσπάσει τέτοιου είδους παραχωρήσεις η Ρωσία είχε για πρώτη φορά πριν πέντε μήνες εμφανιστεί μπροστά στην καταχρεωμένη κυβέρνηση του Κουρδιστάν σαν σωτήρας υπογράφοντας μαζί της μια συμφωνία για προαγορά από τώρα πετρελαίου που θα παραλάβει αργότερα (http://www.rudaw.net/english/business/21022017). Αυτό σημαίνει ότι δάνεισε με πολύ σημαντικά ποσά, έναντι μελλοντικής απομύζησης, τη βαριά χρεωμένη κυβέρνηση Μπαρζανί πάνω σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαμαρτυρήθηκαν για το ότι κρατήθηκαν μυστικοί οι όροι αυτής της αρχικής συμφωνίας, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι η κυβέρνηση Μπαρζανί πριν καν φτάσει στο δημοψήφισμα ήταν χειροπόδαρα δεμένη στο τερτίπια της ρώσικης διπλωματίας. Αυτές οι συμφωνίες θα καταλήξουν σε πολύ μεγαλύτερη από σήμερα οικονομική και πολιτική εξάρτηση του Κουρδιστάν από τη Ρωσία.
Mόνο που αυτή η εξάρτηση φαίνεται στην κυβέρνηση Μπαρζανί και γενικά στους Κούρδους σαν μια απαλή ζωογόνα αύρα σε σχέση με το πολύ σκληρό χτύπημα που τους έφερε η επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος για το οποίο θεωρούν αποκλειστικά υπεύθυνο τον κύριο χθεσινό τους σύμμαχο, τις ΗΠΑ που τον κατηγορούν για προδοσία, επειδή χάσανε το Κιρκούκ, δηλαδή την περιοχή που τον έλεγχό της, που τον είχαν πετύχει για πρώτη φορά στην ιστορία τους το 2014, τον θεωρούν οικονομική προϋπόθεση για τη δημιουργία του κράτους τους.
Η έμμεση παράδοση του Κιρκούκ στο Ιράν μέσω Ιράκ
Αυτή η παράδοση ήταν η αληθινή έκπληξη για την κυβέρνηση και το κυρίαρχο κόμμα του ιρακινού Κουρδιστάν. Εκείνο δηλαδή που δεν είχαν υπολογίσει καθόλου για τις ΗΠΑ δεν ήταν τόσο η εντελώς εχθρική τους θέση για το δημοψήφισμα, όσο ότι θα συμμαχούσαν με τον υποτιθέμενο μεγαλύτερο κρατικό εχθρό τους στη Μέση Ανατολή, το Ιράν, ενάντια στους ως χθες πιστότερους συμμάχους τους σε όλη τη Μέση Ανατολή μετά τα 1990 που ήταν οι Κούρδοι του Ιράκ, και θα άφηναν ιρανικές πολιτοφυλακές να καταλάβουν το Κιρκούκ με τη συμμετοχή αμερικάνικων αρμάτων μάχης του ιρακινού στρατού. Αυτό μάλιστα που εξόργισε πιο πολύ τους Κούρδους ήταν ότι αυτή η συμμαχία των ΗΠΑ με το Ιράν στηρίχθηκε στον ισχυρισμό τους ότι το δημοψήφισμα διασπάει τον κοινό αντι-ΙΣΙΣ αγώνα, την ώρα που η πιο μαχητική και συνεπής δύναμη στον αντι-ΙΣΙΣ αγώνα ήταν ακριβώς οι Πεσμεργκά και την ώρα που ο αγώνας αυτός είχε πρακτικά κριθεί και τέλειωνε στα τελευταία συριακά οχυρά του ΙΣΙΣ. Αλλά έχουμε πει πολλές φορές ότι ο αντι-ΙΣΙΣ αγώνας είναι το παγκόσμιο στρατηγικό πρόσχημα με το οποίο οι φασίστες κάθε χροιάς και κάθε ηπείρου μπορούν να δικαιολογούν τη συμμαχία με τον πραγματικά κύριο και γιγαντιαίο εχθρό των λαών που είναι το ρωσοκινεζικό μέτωπο του φασισμού και του πολέμου.
Οι ΗΠΑ του Τραμπ διάλεξαν τον ΙΣΙΣ σαν τη μοναδική δικαιολογία για να καταγγείλουν το κουρδικό δημοψήφισμα, γιατί μόνο αυτός ο ύψιστος εχθρός επέτρεπε στον προβοκάτορα Τραμπ τη συμμαχία με το επόμενο μεγαλύτερο διακηρυγμένο του εχθρό το Ιράν. Μόνο έτσι μπορούσε να δοθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, δηλαδή μέσω μιας εμπλοκής του Ιράν, το στρατηγικό χτύπημα στο Κιρκούκ που θα οδηγούσε με τους Κούρδους του Ιράκ στην αγκαλιά της Μόσχας. Εννοούμε ότι μόνο το Ιράν μπορούσε να δώσει αυτό το χτύπημα αναίμακτα και με τρόπο ελεγχόμενο σε σημαντικό βαθμό από τη Ρωσία, χωρίς η Ρωσία να εκτίθεται.
Η επίθεση και κατάληψη του Κιρκούκ σύμφωνα με όλες τις διεθνείς πηγές έγινε από ένα βαρειά οπλισμένο και πολυάριθμο ιρακινό στρατό στον οποίο όμως το πάνω χέρι το είχαν οι Ιρανοί. Αυτή η υπεροχή εξασφαλιζόταν μέσα από τις ελεγχόμενες από το Ιράν σιίτικες πολιτοφυλακές του Ιράκ, τις γνωστές Δυνάμεις Λαϊκής Κινητοποίησης (PMF -Popular Mobilization Forces), που η μαχητική τους ικανότητα τροχίστηκε στο βρώμικο πόλεμο του Ιράν στη Συρία. Το κυριότερο είναι ότι το Ιράν είχε και την πολιτική ηγεμονία στην επιχείρηση άλωσης του Κιρκούκ καθώς όλες τις διπλωματικές κινήσεις που προετοίμασαν την αναίμακτη πτώση της πόλης τις ανέλαβε η πιο σκοτεινή μορφή του ιρανικού καθεστώτος, ο αρχηγός του περιβόητου Σώματος των Επαναστατικών Ισλαμικών Φρουρών αλ Κουντς (Islamic Revolutionary Guards Corps IRGC) Κασέμ Σουλεϊμανί. O Σουλεϊμανί είναι ο αρχηγός όλων των πολιτικοστρατιωτικών φασιστικών και δολοφονικών δικτύων του Ιράν στη Μέση Ανατολή από το Λίβανο και το Ιράκ ως τη Συρία και το Μπαχρέιν. Όμως πάνω απ όλα και πιο χαρακτηριστικά είναι ο άνθρωπος που επισκέφτηκε πιο τακτικά από κάθε άλλον ιρανό ηγέτη τη Ρωσία και μάλιστα τα στρατιωτικά της επιτελεία με τα οποία συνεργάστηκε στενά συμβουλεύοντας τους ρώσους στρατηγούς και τον ίδιο τον Πούτιν πως θα μπορούσαν καλύτερα να πνίξουν στο αίμα τον δημοκρατικό και πατριωτικό αγώνα του συριακού λαού ενάντια στον Κουίσλιγκ Άσαντ. (https://www.rbth.com/international/2016/10/05/qasem-soleimani-irans-architect-of-russian-operations-in-syria_636137).
Αυτή λοιπόν η λαμπρή φυσιογνωμία ανέλαβε να οργανώσει σε συνεργασία με το ανέκαθεν ιρανόφιλο PUK των Ταλαμπανί την παράδοση του Κιρκούκ στο στρατό του Ιράκ. Αυτό ήταν πανεύκολο γιατί όπως είπαμε παραπάνω το Κιρκούκ το είχαν καταλάβει και το έλεγχαν από το 2014 οι Πεσμεργκά του PUK, δηλαδή οι άνθρωποι του Ιράν και όχι οι εθνικιστές του KDP όταν το είχε εγκαταλείψει ο Μαλίκι. Βέβαια ήταν πολύ βασικό ότι δεν ήταν το PUK, αλλά η κυβέρνηση Μπαρζανί του KRG (στην οποία συμμετείχε και το PUK) που εισέπραττε τα χρήματα του πετρελαίου και με αυτά πλήρωνε τα έξοδα του κουρδικού κρατικού μηχανισμού. Όμως τη στρατιωτική εξουσία στην πόλη και σε έναν μεγάλο βαθμό και την πολιτική, την ασκούσε το πλειοψηφικό στο Κιρκούκ PUK. Σήμερα όλος ο κουρδικός λαός μιλάει για τη μεγάλη προδοσία του PUK που παρέδωσε την πόλη και τα πετρέλαια στο Ιράκ. Όμως στην ουσία έγινε κάτι χειρότερο για τους Κούρδους, αλλά και το Ιράκ γενικά: η κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ πήρε μεν τα πετρέλαια αλλά την πολιτική εξουσία την πήρε έμμεσα το Ιράν μέσω ενός πιο εξαρτημένου από ποτέ ιρακινο-ιρανικού στρατού και ενός πιο υποτακτικού από ποτέ PUK. Αυτό ανταμειβόμενο για την προδοσία του επανήλθε στην πόλη αλλά όχι πια σαν τμήμα της κουρδικής κυβέρνησης του KRG υπό την πολιτική ηγεμονία του KDP αλλά σαν εντολοδόχος της νέας ιρανο-ιρακινής εξουσίας (https://www.npr.org/sections/parallels/2017/11/07/562514981/after-iraqi-kurdish-independence-vote-backfires-i-do-not-regret-it-says-barzani).
Μπορεί κανείς να καταλάβει από τα παραπάνω σε πόσο τραγική θέση βρέθηκε ξαφνικά μέσα σε λίγες μέρες μετά το θριαμβευτικό 93% υπέρ της ανεξαρτησίας το κόμμα του Μπαρζανί και κυρίως ή κυβέρνησή του από την προεδρία της οποίας αναγκάστηκε να παραιτηθεί αμέσως μετά την απώλεια του Κιρκούκ. Γιατί στην πραγματικότητα αυτή η ηγεσία δεν έχασε μόνο την πόλη σύμβολο ισχύος και οικονομικής αυτάρκειας του ανεξάρτητου κράτους που ήθελε να οικοδομήσει, αλλά άμεσα τώρα δα την οικονομική ανεξαρτησία ακόμα και του μικρού ημιαυτόνομου κράτους της Ερμπίλ, αφού οι υπάλληλοι και ο στρατός πληρώνονται ξανά από την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ που εισπράττει τα λεφτά από τα πετρέλαια. Αυτόματα εννοείται σηκώθηκε και κατήγγειλε τον Μπαρζανί όλη η αντιπολίτευση για την ακατάλληλη στιγμή που έκανε το δημοψήφισμα, μαζί και το PUK το οποίο ενώ αρχικά είχε με σαφήνεια συμφωνήσει με το δημοψήφισμα για να βάλει τον Μπαρζανί στην περιπέτεια, άρχισε στο δρόμο να διατυπώνει επιφυλάξεις για τη στιγμή της πραγματοποίησής του.
Αυτή η ασύλληπτη ταπείνωση, τα πανταχόθεν εσωτερικά πλήγματα, η απώλεια κάθε πραγματικού δυτικού συμμάχου, και κυρίως η προδοσία των ΗΠΑ έκαναν αμέσως και αυτόματα το κόμμα και την κυβέρνηση Μπαρζανί λίγες μέρες μετά την απώλεια του Κιρκούκ να στραφεί στη Ρωσία με τον Μπαρζανί να δηλώνει: «Η αγάπη, η ελπίδα και η εμπιστοσύνη που ο λαός είχε στις ΗΠΑ μειώθηκε και μειώνεται κάθε μέρα. Αντί να στηρίζονται στις Ενωμένες Πολιτείες οι Κούρδοι θα μπορούσαν να αναπτύξουν τη σχέση τους με τη Ρωσία» (https://www.npr.org/sections/parallels/2017/11/07/562514981/after-iraqi-kurdish-independence-vote-backfires-i-do-not-regret-it-says-barzani). Στις 23 του Οκτώβρη, λίγες μέρες πριν από αυτή τη δήλωση του Μπαρζανί ο ΥΠΕΞ της Ρωσίας Λαβρόφ είχε δηλώσει ότι η Μόσχα και η Ρόσνεφτ θα προσπαθούσαν να αυξήσουν την εμπλοκή τους στον πετρελαϊκό τομέα της ΚRG στο κοντινό μέλλον, προσθέτοντας ότι η Ρωσία «δεν θα εγκαταλείψει τους Κούρδους» . Την επόμενη μέρα ο υφυπουργός αμυντικής βιομηχανίας της Ρωσίας Ντμίτρι Ρογκόζιν για να καθησυχάσει το Ιράκ για τον ξαφνικό φιλοκουρδισμό της χώρας του δήλωνε ότι αυτή σκόπευε «σε μια ολόπλευρη επιστροφή» στο Ιράκ διπλωματικά, οικονομικά και εν δυνάμει στρατιωτικά (https://www.thenation.com/article/irans-and-russias-influence-is-growing-in-iraqi-kurdistan/).
Ασφαλώς αυτή η πολύ δύσκολη θέση της εθνικιστικής μερίδας των Κούρδων του Ιράκ δεν σημαίνει ότι θα γίνουν εύκολα βορρά του Κρεμλίνου και μάλιστα ότι θα γίνουν και υποτακτικοί του. Το απέδειξαν αυτό και με τους αμερικάνους ιμπεριαλιστές στους οποίους πάντα στηρίχθηκαν αλλά ποτέ δεν υποδουλώθηκαν, ενώ ακόμα και τώρα προσπαθούν να μείνουν σε κάποια επαφή τόσο με την Ευρώπη, κυρίως με τη Γαλλία, όσο με την Τουρκία, αλλά και με τις δημοκρατικές τάσεις μέσα στις ΗΠΑ. Άλλωστε ούτε ο ρώσικος σοσιαλιμπεριαλισμός έχει ποτέ αυταπάτες ότι μπορεί να μετατρέψει εύκολα κινήματα με εθνικό και σε κάποιο βαθμό δημοκρατικό χαρακτήρα σε πρακτόρικα. Γι αυτό η τακτική του είναι να συμμαχεί με τέτοια κινήματα και κόμματα, να τα εξαρτάει πολιτικά, μετά να διεισδύει μέσα σε αυτά, και τελικά να ανατρέπει τις παλιές ηγεσίες και να ανεβάζει στη θέση τους ανθρώπους της, αλλάζοντας τελικά και το χαρακτήρα αυτών των κινημάτων και κομμάτων. Αυτή είναι μια αργή διαδικασία και γεμάτη συγκρούσεις που τόσο πολύ την έχουμε ζήσει στη χώρα μας. Σε ότι αφορά το ΚDP είναι πολύ πιθανό αυτή η διαδικασία άλωσης της ηγεσίας του από ανθρώπους της Ρωσίας να στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό στην είσοδο στο ΚDP στελεχών από το PUK, που έχει διασπαστεί τελευταία σε επίπεδο ηγεσίας, ιδιαίτερα μετά την απώλεια του Κιρκούκ, σε μια πατριωτική φιλο-ΚDP και μια φιλο-ιρανική τάση που έχει σαν βάση της την οικογένεια Ταλαμπανί. Μας φαίνεται πολύ όψιμος ένας τέτοιος πατριωτισμός για να μην τον υποπτευθούμε -τουλάχιστον κατά ένα μέρος του- σε μοίρασμα ρόλων πχ ανάμεσα σε φίλους της Μόσχας και φίλους της Τεχεράνης (https://www.thenation.com/article/irans-and-russias-influence-is-growing-in-iraqi-kurdistan/).
Ο εθνικισμός δεν μπορεί να δώσει καμιά λύση στα εθνικά προβλήματα στην εποχή του ιμπεριαλισμού και του σοσιαλιμπεριαλισμού
Σε κάθε περίπτωση αυτό που θέλουμε να τονίσουμε με την ευκαιρία αυτής της μεγάλης ήττας του πιο φιλικού προς τις δυτικές αστοδημοκρατίες εθνικού κινήματος της Μέσης Ανατολής και το πλησίασμά του προς το νεοχιτλερικό άξονα είναι ότι ο εθνικισμός στην εποχή του ιμπεριαλισμού και του σοσιαλιμπεριαλισμού δεν μπορεί να δώσει αληθινές νίκες και διεξόδους στον αγώνα ενάντια στην εθνική καταπίεση.
Έχει αποδειχτεί ότι στην εποχή αυτή όπου λίγα ισχυρά έθνη κυριαρχούν πάνω σε όλα τα άλλα με έναν αλληλένδετο τρόπο και ταυτόχρονα ανταγωνίζονται με λύσσα ανάμεσά τους για την παγκόσμια κυριαρχία, ο εθνικισμός είναι ένα αυτοκτονικό παραισθησιογόνο για κάθε λαό και για κάθε εθνικό κίνημα που κυριαρχείται από αυτόν. Εθνικισμός είναι να βλέπει κανείς το έθνος του, την εθνότητά του, την εθνική του μειονότητα σαν το μεγαλύτερο πράγμα στον κόσμο για το οποίο πρέπει να θυσιάσει, αν χρειαστεί, όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά όποιος γενικότερα, άνθρωπος ή ομάδα ή έθνος, είναι διατεθειμένος να θυσιάζει όλο τον κόσμο στη δική του περιορισμένη ύπαρξη και στα στενά ιδιοτελή του συμφέροντα δεν ενδιαφέρεται στ αλήθεια να μάθει τον κόσμο, να τον κατανοήσει και να τον αντιμετωπίσει οπότε πάντα θα πληγώνεται και θα καταστρέφεται από αυτόν.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση κάθε εθνική ή εθνοτική οντότητα που βάζει το δικό της συμφέρον ή εθνικό πόθο πάνω από τα συμφέροντα της ανθρωπότητας θα κάνει αργά ή γρήγορα, μία ή περισσότερες φορές, το μοιραίο λάθος να συμμαχεί με τους χειρότερους ιμπεριαλιστές ή με τις χειρότερες τοπικές δικτατορίες και τους χειρότερους τοπικούς ιμπεριαλιστές για να πετύχει το στόχο της να απαλλαχτεί από τον κάθε άμεσο καταπιεστή της. Όταν όμως το κάνει αυτό μειώνει την ανεξαρτησία, τη δημοκρατία, την ειρήνη πολύ περισσότερων χωρών και λαών, ενδεχόμενα και όλων των άλλων χωρών και λαών της γης για να πετύχει τη δικιά της ανεξαρτησιούλα, τη δικιά της δημοκρατιούλα, τη δικιά της ειρηνούλα. Και τελικά δεν καταφέρνει τίποτα απ όλα αυτά γιατί απλά δυνάμωσε τους χειρότερους εχθρούς της ανεξαρτησίας, της δημοκρατίας και της ειρήνης στην περιοχή της και στον κόσμο ολόκληρο. Στην εποχή του ιμπεριαλισμού και του σοσιαλιμπεριαλισμού χωρίς βαθύ, αδιάλλακτο, έντιμο, αυτοθυσιακό διεθνιστικό πνεύμα δεν μπορεί να υπάρχει κανένας πραγματικός πατριωτισμός και καμιά αληθινή εθνική σωτηρία. Χωρίς να διαποτίζεται από το διεθνισμό κάθε πατριωτισμός σήμερα είναι ανάπηρος, ανίκανος ή και εντελώς σάπιος και τελικά εν δυνάμει υπόδουλος στα χειρότερα τέρατα.
Πως θα μπορούν να κατακτήσουν αληθινή ανεξαρτησία, δημοκρατία και ειρηνική ζωή οι Κούρδοι του Ιράκ - που πιστεύουμε ότι ακόμα δεν μπορούν να αποκτήσουν αντικειμενικά για τους λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω- αφού στα 1980 για να κατακτήσουν την ανεξαρτησία τους από την καταπιεστική κυβέρνηση της χώρας τους, του Ιράκ, πολέμησαν (PDK και PUK μαζί), εναντίον της χώρας τους και υπέρ του αρχιφασιστικού κτηνώδους Ιράν των μουλάδων; Πως μετά από αυτό, και αφού για να τους τιμωρήσει ο Σαντάμ σκότωσε 100000 αμάχους τους με αέρια, PUK και PDK έμπλεξαν σε πόλεμο μεταξύ τους, το δεύτερο ζήτησε τη βοήθεια του Σαντάμ ενάντια στο πρώτο; Και μετά πως μπορούσε να έχει αληθινό κύρος στο λαό του Ιράκ και στους λαούς του κόσμου η πρώτη αυτοδιοικητική αυτονομία των Κούρδων μέσα στο Ιράκ, όταν κατακτήθηκε με τις δύο δυτικές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στο Ιράκ του 1990 και του 2003, ιδιαίτερα με τη δεύτερη, την εντελώς επιθετική και εντελώς άδικη του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, που έριξε τον Σαντάμ, εξαφάνισε από το κράτος όλη την τεχνική και διοικητική διανόηση που ήταν βασικά μπααθική και έδωσε τη χώρα στους μουλάδες του Ιράν και εν μέρει στους ρώσους νεοχιτλερικούς; Πόσο μπορεί μια τέτοια στάση που συνοδεύτηκε στη συνέχεια από την πλήρη αδιαφορία για τις σφαγές των ιρακινών σουνιτών από τους ιρανόφιλους σιίτες, θα μπορούσε να δημιουργήσει το παραμικρό ρεύμα φιλοκουρδικής εθνικής συμπάθειας μέσα στον ιρακινό πληθυσμό; Ή μήπως νοιάστηκε ποτέ ο Μπαρζανί για το ότι με το δημοψήφισμα του πούλαγε κυριολεκτικά τον βαλλόμενο από Δύση, Ανατολή και ΡΚΚ Ερντογάν που ήταν ο μόνος σύμμαχός του από τις τέσσερις γειτονικές του χώρες που του αναγνώριζε την εθνική σημαία και τον βοηθούσε οικονομικά και στρατιωτικά; Όχι δεν τον ένοιαζε αφού είχε ανοιχτή ενθάρρυνση από τη Ρωσία και κάποια στιγμή, όπως λαθεμένα νόμιζε, ανοχή από τις ΗΠΑ.
Όχι μόνο οι εθνικιστές δεν νοιάζονται όταν τους υποστηρίζουν οι χειρότερες, οι επεμβατικότερες, οι αντιπατριωτικότερες υπερδυνάμεις, αλλά τρελαίνονται από τη χαρά τους και καμαρώνουν και για να το πετύχουν αυτό πουλάνε στο λεπτό όλους τους μικρομεσαίους γείτονές τους. Είναι χαρακτηριστικό πως οι ιρακινοί Κούρδοι εθνικιστές είναι τώρα διατεθειμένοι να πάνε με την πουτινική Ρωσία χωρίς να δίνουν δεκάρα που αυτή κατέσφαξε και καταβασάνισε ένα μικρό ηρωικό έθνος που ζήταγε και δικαιούταν σύμφωνα με το σοβιετικό σύνταγμα ανεξαρτησία, το τσετσένικο. Τίποτα δεν τους νοιάζει τους εθνικιστές αρκεί το έθνος τους να είναι καλά.
Όμως οι εθνικιστές κάνουν στο τέλος μοιραία λάθη γιατί οι ιμπεριαλιστές είναι χίλιες φορές πιο αδίστακτοι, πιο κυνικοί, πιο διπρόσωποι, πιο δίχως αρχές και κυρίως χίλιες φορές πιο ισχυροί και πιο καταρτισμένοι σχετικά με τους παγκόσμιους συσχετισμούς από τους εθνικιστές, οπότε συχνά οι τελευταίοι συντρίβονται μέσα στην κατάπληξη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Μπαρζανί ήταν πολύ δύσκολο να φανταστεί ότι οι ΗΠΑ του Τραμπ είχαν αναλάβει να τον εξοντώσουν και μάλιστα να τον παραδώσουν χειροπόδαρα στη Ρωσία, ενώ το χειρότερο τον περιμένει από εδώ και μπρος καθώς θεωρεί την τελευταία τον κύριο φίλο του, αντί τον κύριο εχθρό του.
Δεν υπάρχει άλλος απελευθερωτικός πατριωτισμός από τον διεθνιστικό
Η μόνη λύση για τα καταπιεζόμενα έθνη, εθνότητες και εθνικές μειονότητες για να εκπληρώνουν τους όποιους δίκαιους στόχους τους είναι να δένονται με τα γενικά συμφέροντα των λαών και των εθνών με τα οποία συγκατοικούν στο ίδιο κράτος ή σαν γείτονες και να κερδίζουν ηθικά και πολιτικά αυτούς τους λαούς και τα έθνη με το να συμμετέχουν στους δίκαιους δημοκρατικούς, αντιιμπεριαλιστικούς και κοινωνικούς αγώνες τους και να τους στηρίζουν σαν να είναι δικοί τους. Με λίγα λόγια το πρώτο καθήκον των πατριωτών Κούρδων του Ιράκ, που βλέπουν μακριά, είναι να παλέψουν να εξασφαλίσουν μέσα σε αυτό όσο μπορούν τα δημοκρατικά τους δικαιώματα οπότε οφείλουν να δένονται με όλους τους δίκαιους αγώνες του ιρακινού λαού, δημοκρατικούς, αντιιμπεριαλιστικούς και κοινωνικούς και ανάμεσά τους και τους αγώνες για ισότητα αλλά και για ενότητα όλων των εθνοτικών και θρησκευτικών του ομάδων. Μόνο αν είναι συνεπείς σε αυτούς τους αγώνες θα μπορέσουν -αν οι υλικοί και πολιτικοί όροι ωριμάσουν γι αυτό- να καταχτήσουν και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση. Αλλιώς η αυτοδιάθεσή τους θα είναι αποκλειστικά δουλειά των διαφόρων ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων, πράγμα που θα συνεπάγεται καταπίεση και υποδούλωση και των ίδιων και άλλων λαών.
Αλλά όταν μιλάμε για διεθνιστικό πατριωτισμό δεν εννοούμε να αλλάξουν μυαλά οι εθνικιστές που ηγούνται αυτών των αγώνων, γιατί ο εθνικισμός είναι η αστική αντίληψη για τον πατριωτισμό, για την ακρίβεια είναι η εθνική πολιτική της αστικής τάξης και σαν τέτοια δεν μπορεί να είναι διεθνιστική. Ο «διεθνιστικός πατριωτισμός», όπως πρωτοχρησιμοποίησε τον όρο ο Μάο Τσε Τουνγκ, δεν μπορεί παρά να είναι ο πατριωτισμός του προλεταριάτου ή αλλιώς ο αντιιμπεριαλισμός του προλεταριάτου. Μόνο αν το συνειδητό προλεταριάτο ηγηθεί των εθνικών αγώνων, αυτοί μπορεί να είναι με συνέπεια αντιιμπεριαλιστικοί, να είναι δίκαιοι και σε τελική ανάλυση να είναι νικηφόροι, δηλαδή να δίνουν λίγο πολύ σταθερές δημοκρατικές και ειρηνικές λύσεις.
Οι διεθνιστές πατριώτες όταν διεξάγουν εθνικούς αγώνες στη σημερινή εποχή είναι να έχουν στο μυαλό τους όλο τον κόσμο και ξεκινώντας από εκεί να φροντίζουν οι αγώνες αυτοί να μην δυναμώνουν τους κύριους παγκόσμιους εχθρούς των λαών, αλλά να τους αδυνατίζουν. Από αυτό το ζήτημα κρίνεται πάνω απ' όλα το δίκιο και το άδικο κάθε εθνικού αγώνα στην εποχή του ιμπεριαλισμού. Παράλληλα υπάρχουν και κατευθύνσεις αρχής για το πως πρέπει κανείς να τοποθετιέται σήμερα στα ζητήματα της εθνικής καταπίεσης και της εθνικής αυτοδιάθεσης, αν υποτεθεί ότι είναι ακόμα θολή για πολλούς πρωτοπόρους ανθρώπους στον κόσμο η απάντηση στο ερώτημα ποιος ιμπεριαλισμός είναι ο κύριος εχθρός των λαών και των χωρών του κόσμου.
Για το ζήτημα του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης των Κούρδων του Ιράκ
Με την προώθηση της γραμμής της ανεξαρτησίας η αστική τάξη του ιρακινού Κουρδιστάν που ηγείται του εθνικού αγώνα των Κούρδων έχει μια στάση αρχής, που την έχει περάσει στο λαό της και όλο το εθνικό του κίνημα, ότι ο κουρδικός λαός έχει το δικαίωμα του αποχωρισμού από το Ιράκ και πρέπει και μπορεί να το βάλει άμεσα σε εφαρμογή.
Μια τέτοια θέση αρχής έχουν οι εθνικιστές που ηγούνται εθνικών μειονοτήτων ή αλλιώς εθνοτήτων που καταπιέζονται. Έχουμε πει πολλές φορές ότι η αλλαγή συνόρων σήμερα με μονομερείς πράξεις, δηλαδή πράξεις που δεν αφορούν το δικαίωμα αποχωρισμού ξεχωριστών εθνών από πολυεθνικά κράτη, αλλά εθνικές μειονότητες, αποτελούν πολιτικό και οικονομικό πισωγύρισμα για τα ευρύτερα κράτη, συνεπάγονται σχεδόν πάντα εσωτερικές εθνικές εκκαθαρίσεις στο αποσχιζόμενο κράτος, και στη σημερινή εποχή ευνοούν κυρίως τους ιμπεριαλιστές του χειρότερου τύπου, δηλαδή εκείνους που θέλουν μια βίαιη αναδιανομή του πλανήτη, όπως είναι σήμερα οι ρωσοκινέζοι φασίστες.
Τα σημερινά σύνορα έχουν κατοχυρωθεί στην Ευρώπη μέσα από τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο έχουν κατοχυρωθεί μέσα από τους μεγάλους αντιαποικιακούς αγώνες που ακολούθησαν τη νίκη των αντιφασιστικών δυνάμεων στον β΄ παγκόσμιο. Έχουμε κατ επανάληψη υποστηρίξει σχετικά με αυτό το ζήτημα τις αποφάσεις των αδεσμεύτων, που τόσο θερμά υποστήριξε το ΚΚ Κίνας κάτω από την καθοδήγηση του Μάο Τσε Τουνγκ, που τόνιζαν αδιάκοπα ότι τα σύνορά που κληροδότησε η αποικιοκρατία στους λαούς και τις χώρες του Τρίτου κόσμου, όσες αδικίες και αν είχαν στην χάραξή τους δεν θα έπρεπε να αλλάζουν από εθνότητες και εθνικές μειονότητες, που δεν αποτελούν έθνη (οπότε έχουν το δικαίωμα του αποχωρισμού αν και αυτό καθόλου δεν σημαίνει ότι είναι και υποχρεωμένα να εφαρμόζουν αυτό το δικαίωμα (σχετικό άρθρο μας για Καταλωνία http://www.oakke.gr/global/2013-02-16-19-25-28/item/880-), γιατί έτσι θα άνοιγε ο δρόμος για διαρκείς ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και ασταμάτητους εθνικούς πολέμους που θα ανατίναζαν κάθε τριτοκοσμική και δευτεροκοσμική ενότητα και θα έφερναν έναν γενικευμένο κανιβαλισμό στις διεθνείς σχέσεις. Τέτοια παραδείγματα έχουμε στην Ευρώπη με το διαμελισμό της Βοσνίας από τη φασιστική Σερβία με εργαλείο τη σέρβικη μειονότητα της Βοσνίας, στη συνέχεια με το διαμελισμό της φασιστικής Σερβίας από τους μεγαλοαλβανούς επεκτατιστές στο Κόσσοβο, ενώ πρόκειται να ζήσουμε πολύ μεγαλύτερους εφιάλτες με το διαμελισμό της Γεωργίας και το διαμελισμό της Ουκρανίας από τους ρώσους νεοχιτλερικούς. Δεν έχουμε ακριβώς την ίδια άποψη για το υπαρκτό δικαίωμα αποχωρισμού του καταλανικού έθνους από την Ισπανία, που ωστόσο και αυτό σήμερα χρησιμοποιείται από τους καταλανούς εθνικιστές με τέτοιο τρόπο ώστε να διασπάει και την Καταλωνία και την Ισπανία και την Ευρώπη και να ευνοεί τα σχέδια της Ρωσίας που υποθάλπει αυτόν τον αποχωρισμό. Στον Τρίτο κόσμο τέτοια φαινόμενα ατέλειωτου πολέμου και σφαγών παρατηρούμε στην Αφρική με την ντεφάκτο τριχοτόμηση της Σομαλίας και βέβαια με τους εθνοφυλετικούς ανταγωνισμούς στην Ρουάντα, στην Ουγκάντα, στο Κονγκό, στην Κένυα, και κυρίως στο Σουδάν Βόρειο και Νότιο.
Σε ότι αφορά συγκεκριμένα τους κουρδικούς πληθυσμούς των 4 κρατών της Μέσης Ανατολής (Ιράκ, Τουρκίας, Συρίας, Ιράν), αυτοί κατά τη γνώμη μας δεν έχουν αποτελέσει ως τώρα ένα έθνος γιατί τους λείπει κυρίως η κοινή οικονομική ζωή καθώς βρίσκονται κατανεμημένοι σαν εθνικές μειονότητες βασικά σε τέσσερα διαφορετικά εθνικά κράτη που το καθένα τους έχει τη δικιά του οικονομική και πολιτική ζωή και μακρά πορεία εθνικών αντιιμπεριαλιστικών αγώνων στη διάρκεια των οποίων ο ιμπεριαλισμός χρησιμοποίησε έντονα και με ιδιαίτερη ένταση αυτές τις εθνικές μειονότητες.
Το γεγονός ότι η ιστορία δεν ανέδειξε, τουλάχιστον ως τώρα, ένα κουρδικό εθνικό κράτος, όπως ανέδειξε ένα τούρκικο, ένα συριακό, ένα ιρακινό και ένα ιρανικό, δεν οφείλεται σε μια συντονισμένη θέληση των ιμπεριαλιστών, όπως ισχυρίζονται συνήθως οι κούρδοι εθνικιστές, αλλά στο ότι τα παραπάνω τέσσερα έθνη ανάμεσα στα οποία ζούσαν οι κουρδικοί πληθυσμοί σχημάτισαν πολύ πιο νωρίς από αυτούς τα ξεχωριστά εθνικά τους χαρακτηριστικά και το αντίστοιχο εθνικό κράτος. Και τούτο γιατί αυτοί οι κουρδικοί πληθυσμοί έμειναν για πιο πολύ καιρό στο προκαπιταλιστικό φεουδαρχικό στάδιο ανάπτυξης και στο στάδιο της φυσικής αγροτικής οικονομίας οπότε δεν βγήκε από μέσα τους μια κάπως ισχυρή εμπορική αστική τάξη για να ενοποιήσει αυτούς τους πληθυσμούς και να ηγηθεί των εθνικών τους αγώνων, όπως έγινε στα τέσσερα άλλα. Ασφαλώς οι ιμπεριαλιστές και μάλιστα οι ανταγωνισμοί τους προσδιόρισαν σε μεγάλο βαθμό τα σύνορα και καμιά φορά και την εθνοτική σύνθεση των συνοριακών περιοχών αυτών των 4 κρατών, αλλά δεν είναι αυτοί που σχημάτισαν τα έθνη και την εθνική ζωή, ιδιαίτερα την κοινή οικονομική ζωή στο εσωτερικό των τεσσάρων αυτών εθνών και εθνικών κρατών. Είναι δηλαδή εξαιτίας εσωτερικών διεργασιών που οι κουρδικοί πληθυσμοί ακριβώς την εποχή της γέννησης και οικοδόμησης αυτών των εθνικών κρατών πήραν μέρος σε αυτήν από σχετικά πιο καθυστερημένη οικονομική, πολιτιστική και πολιτική θέση.
Για παράδειγμα στο Ιράκ η κυρίαρχη εθνότητα ήταν οι άραβες σε σχέση με τους κούρδους, αλλά και μέσα στους άραβες την πολιτική και οικονομική πρωτοκαθεδρία στο σχηματισμό του κράτους είχαν οι σουνίτες μουσουλμάνοι άραβες, καθώς και οι χριστιανοί άραβες, ενώ οι σιίτες μουσουλμάνοι αν και αριθμητικά πλειοψηφούσαν αποτελούσαν τη μεγάλη μάζα της φτωχολογιάς της υπαίθρου. Όλες αυτές οι εθνοτικές και πολιτιστικές διαφορές έπαιρναν λίγο πολύ και ταξικά χαρακτηριστικά, οπότε οι ιμπεριαλιστές στήριξαν πάνω σε αυτές τους ανταγωνισμούς τους για κυριαρχία. Αυτό γίνεται ως τα σήμερα και μάλιστα ιδιαίτερα σήμερα, όπου ο ρωσοκινεζικός νεοχιτλερικός άξονας επιζητά ένα νέο βίαιο μοίρασμα του κόσμου οπότε επιδιώκει και το διαμελισμό αυτών των κρατών σύμφωνα με εθνοτικές, φυλετικές ακόμα και θρησκευτικές γραμμές. Από την άλλη μεριά οι δυτικοί ιμπεριαλιστές, κυρίως οι ΗΠΑ αν και θέλουν τη διατήρηση του στάτους κβο επιταχύνουν αντικειμενικά τη διάσπαση αυτών των χωρών με τις ωμές εξωτερικές επεμβάσεις τους για να στηρίξουν την κλονισμένη κυριαρχία τους απέναντι στις ισχυρές νέες εθνικές αστικές εξουσίες. Πιστεύουμε ότι η μόνη ειρηνική λύση αυτών των εσωτερικών εθνοτικών αντιθέσεων δεν βρίσκεται σήμερα στη διάσπαση αυτών των κρατών, εν προκειμένω της Τουρκίας, της Συρίας, του Ιράκ και του Ιράν για να σχηματιστεί ένα νέο κουρδικό εθνικό κράτος, αλλά ο εκδημοκρατισμός αυτών των κρατών ώστε σε κάθε ένα από αυτά οι κουρδικοί πληθυσμοί να έχουν τα εθνομειονοτικά τους δικαιώματα και την περιφερειακή τους αυτοδιοίκηση, κυρίως εκεί που οι πληθυσμοί είναι συμπαγείς. Ήδη στην περίπτωση του Ιράκ αυτή η αυτοδιοίκηση, αν και με φεουδαρχικά χαρακτηριστικά ήταν εξαιρετικά ανεπτυγμένη και πριν τη διαμόρφωση του ιρακινού κράτους. Γι αυτό το λόγο οι ιρακινοί κούρδοι, πρώτοι και πολύ περισσότερο από τους κούρδους κάθε άλλου κράτους, αντιστάθηκαν επανειλημμένα ένοπλα και με γενναιότητα αρχικά ενάντια στη βρετανική αποικιοκρατία και αργότερα στον ιρακινό εθνικισμό που κατ επανάληψη ήθελε να τσακίσει τους αυτόνομους θεσμούς τους. Αυτό το χαρακτηριστικό τους είναι που κάνει τους Κούρδους του Ιράκ πολιτικά πολύ πιο ανεξάρτητους από τους υπόλοιπους απέναντι και στον ιμπεριαλισμό και στο σοβινισμό των τεσσάρων κρατών στα οποία κατοικούν. Γι αυτό άλλωστε έχουν καταφέρει να φτιάξουν μέσα από αυτούς τους αγώνες έναν πολύ καλό εθνικό στρατό και ακόμα αρκετά ισχυρούς αστοδημοκρατικούς θεσμούς στα πλαίσια της σημαντικής διοικητικής αυτονομίας τους που όχι τυχαία έχουν κατακτήσει μέσα στο ιρακινό κράτος περισσότερο από όσο σε κάθε άλλο γειτονικό κράτος. Τέτοιες αυτοδιοικητικές δομές θα μπορούσαν ίσως σταδιακά να υπάρξουν και στις τέσσερις χώρες και εφόσον αυτές δεν θα σήμαιναν απόσχιση θα έκαναν δυνατή και την άνετη επικοινωνία οικονομική, πολιτιστική και πολιτική μεταξύ των κουρδικών πληθυσμών των τεσσάρων κρατών οπότε θα είχαν δημιουργηθεί οι υλικοί και πολιτικοί όροι για ένα ενιαίο κουρδικό έθνος.
Όμως ΣΗΜΕΡΑ, η προσπάθεια για τη δημιουργία ενός ξεχωριστού κουρδικού κράτους αρχικά στο Ιράκ και μετά αναπόφευκτα στην Τουρκία, το Ιράν, και τη Συρία είναι μια αντιδραστική διαδικασία, που στο δοσμένο στάδιο ανάπτυξης του ιμπεριαλισμού θα μπει οπωσδήποτε στην υπηρεσία του και συνειδητά ή ασυνείδητα θα διασπάει, θα διαλύει, θα καταπιέζει όλες τις άλλες εθνότητες κυρίαρχες ή εθνικές μειονότητες στα σχηματισμένα εθνικά κράτη. Ιδιαίτερα η εμπειρία του ΡΚΚ στην Τουρκία και στη Συρία έχει αποδείξει ότι η απόπειρα για δημιουργία κουρδικού κράτους στις σημερινές συνθήκες συνεπάγεται πρακτικά την καταπίεση ακόμα και την εθνοκάθαρση των μη κουρδικών πληθυσμών, όπως τουρκικών, αραβικών, τουρκμενικών κλπ. Βέβαια η κυβέρνηση Μπαρζανί δεν έχει κάνει ποτέ εκκαθαρίσεις σε περιοχές του ιρακινού Κουρδιστάν, παρά το ότι το σανταμικό καθεστώς προσπάθησε να αλλοιώσει την εθνική σύνθεση της πόλης φέρνοντας άραβες από άλλες περιοχές του Ιράκ, ωστόσο το ότι θέλει να αποσπάσει από το Ιράκ και να επιβάλλει την κυριαρχία της στην πόλη του Κιρκούκ όπου οι Κούρδοι είναι μειοψηφία του πληθυσμού δεν δείχνει ότι είναι απαλλαγμένη από το πνεύμα του επιθετικού εθνικισμού. Το γεγονός ότι τόσοι κάτοικοι του Κιρκούκ βγήκαν να πανηγυρίσουν για την είσοδο του ιρακινού στρατού στην πόλη, δείχνει ότι δύσκολα αυτό θα μπορούσε να είναι πρωτεύουσα ενός ανεξάρτητου ιρακινού Κουρδιστάν χωρίς έναν αιματηρό εμφύλιο.
Ακόμα και αν το δημοψήφισμα κατέληγε στην προσωρινή επίτευξη ενός ανεξάρτητου ιρακινού Κουρδιστάν με πρωτεύουσα το Κιρκούκ η ανεξαρτησία αυτή θα ήταν προσωρινή και καταδικασμένη γιατί θα σήμαινε διάσπαση του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα των λαών της ματωμένης αυτής περιοχής, δηλαδή του αγώνα τους για ειρήνη, δημοκρατία και εθνική ανεξαρτησία. Πιο πρακτικά μια χώρα που θα είχε σίγουρα τη δριμύτατη αντίθεση και των 4 γειτονικών χωρών της, που σημαίνει μια χώρα χωρίς διέξοδο στη θάλασσα θα μπορούσε να υπάρχει μόνο σαν πιόνι και αποικία κάποιων από τους ιμπεριαλιστές και πιο συγκεκριμένα από τον κυρίαρχο πλέον στην περιοχή και σε πλήρη άνοδο σε παγκόσμια κλίμακα ρώσικο σοσιαλιμπεριαλισμό.