Τα συμβούλια, που πρωτοεμφανίστηκαν στις αρχές του 2012, έχουν διοικητικές αρμοδιότητες, διανέμουν την υλική βοήθεια που παρέχεται από ιδιώτες, ομάδες ή απ’ το εξωτερικό, προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες και αποτελούν το πρόπλασμα μιας μελλοντικής ανώτερου τύπου εξουσίας για όλη τη χώρα, ακόμα και αν οι κατοχικές δυνάμεις μπορέσουν αργότερα να τις καταστείλουν. Έχουν αρμοδιότητες τήρησης της τάξης, εκπαίδευσης, ενημέρωσης, διανομής της ανθρωπιστικής βοήθειας και ιατρικής φροντίδας, ηλεκτροδότησης, ύδρευσης, καθαριότητας, ανοικοδόμησης κτλ. Μετά την πτώση του Χαλεπιού τα τοπικά συμβούλια έφταναν σε αριθμό τα 404 και μάλιστα συγκροτήθηκαν 8 συμβούλια σε επίπεδο περιφέρειας. Τα συμβούλια δεν απέκτησαν ποτέ και πουθενά ως τώρα κυρίαρχη πολιτική εξουσία καθώς αυτή συνεπάγεται έλεγχο στρατιωτικών μονάδων ή τουλάχιστον λαϊκών πολιτοφυλακών. Όμως οι στρατιωτικές μονάδες από την πρώτη στιγμή της εξέγερσης στη Συρία ήταν είτε στα χέρια δημοκρατικών πολιτικών φραξιών της αντίστασης και μόνο αργότερα, είτε ήρθαν στα χέρια των ισλαμοφασιστικών πολιτικών σχηματισμών. Οι δημοκρατικές στρατιωτικές μονάδες ιδιαίτερα αυτές του FSA συνεργάστηκαν πάντα καλά με τα τοπικά συμβούλια, ενώ οι ισλαμοφασιστικές έμπαιναν αρχικά μέσα στα συμβούλια για να τα υπονομεύσουν και σε μερικές περιπτώσεις τα χτύπαγαν ανοιχτά και τα διέλυαν. (Ιδιαίτερα αυτό έγινε στη Ράκκα όπου τα συμβούλια σε μια πρώτη φάση ήταν πολύ ζωντανά).
Η εξάπλωση της λαϊκής αυτής μορφής αυτοδιοίκησης σε όλη τη χώρα, παρόλο που όπως είναι φυσικό βρέθηκε σε αυτήν την περίοδο κυρίως κάτω από την πολιτική ηγεσία της αντιφασιστικής αστικής και της μικροαστικής τάξης, δείχνει ότι οι πλατιές μάζες με το διώξιμο του αποκτηνωμένου δυνάστη από τις περιοχές τους δεν επιθυμούν πέρασμα στις κλασικές αστικοδημοκρατικές μορφές πολιτικής συγκρότησης αλλά επιδιώκουν μορφές μιας νέας πιο δημοκρατικής, πιο λαϊκής συγκρότησης. Το στέριωμα των συμβουλίων είναι απόδειξη του γεγονότος ότι αυτά λύνουν αποτελεσματικότερα τα πρακτικά ζητήματα που βάζει ο αγώνας κατά του εσωτερικού και εξωτερικού κατοχικού καθεστώτος. Είναι μια μορφή εξουσίας χωρίς μεγάλη γραφειοκρατία, ικανή να κινητοποιεί το λαό για όλα τα ζητήματα διαβίωσης που τον απασχολούν, ικανή να τον οργανώνει και ικανή να τον εκπαιδεύει αντικειμενικά ώστε να ανεβάζει διαρκώς το πολιτικό και ιδεολογικό του κριτήριο. Γι’ αυτό οι ρώσοι επεμβατιστές και οι σύμμαχοί τους προσπάθησαν με λύσσα να αποδυναμώσουν τα συμβούλια χτυπώντας σχολεία, υδραγωγεία, γεννήτριες, νοσοκομεία κ.ά. στόχους που σχετίζονται με τις υπηρεσίες που έχει προσφέρει η αυτοδιοίκηση στο λαό, πέρα από την κύρια στόχευσή τους να οδηγήσουν το λαό με αυτές τις κτηνωδίες σε παράδοση.
Είναι τόσο ριζωμένος πια μέσα στα λίγα αυτά αλλά πολύ δραματικά χρόνια ο θεσμός αυτός που οι διάφοροι ανοιχτοί ή κρυφοί εχθροί της συριακής αντίστασης δεν τόλμησαν να τον καταστείλουν άμεσα. Επιχείρησαν να τον αποδυναμώσουν ή ακόμα να τον διαβρώσουν από τα μέσα είτε σαν ISIS, είτε σαν Φατέχ αλ-Σαμ (πρώην Αλ Νούσρα) και YPG που έχουν στήσει τις δικές τους καρικατούρες «λαϊκής» αυτοδιοίκησης στις περιοχές που ελέγχουν. Τελευταία, μάλιστα, η ίδια η ρωσική διπλωματία, ο μεγαλύτερος πολιτικός χαμαιλέοντας της ανθρώπινης ιστορίας, επιχειρεί να εντάξει τα τοπικά συμβούλια στους δικούς της σχεδιασμούς για τη μελλοντική διακυβέρνηση της Συρίας. Έτσι το σχέδιο συντάγματος που εκπόνησε και παρουσίασε στους εκπροσώπους της αντίστασης κατά τις διαπραγματεύσεις της Αστάνα εμπεριέχει στο άρθρο 15 πρόβλεψη για διαχωρισμό εξουσιών ανάμεσα στα τοπικά συμβούλια και την κεντρική κυβέρνηση (βλ. Al-Monitor, 20/2).
Σήμερα τα συμβούλια έχουν αναστείλει την ισχυροποίηση του ισλαμοφασισμού μέσα στο στρατόπεδο της αντίστασης, επιτρέποντάς τα να ζήσουν. Είναι χαρακτηριστική η πάλη του λαού της πόλης Ιντλίμπ ενάντια στην κυριαρχία του ισλαμοφασιστικού μετώπου Τζέις αλ-Φατέχ (στο οποίο συμμετέχει και η πρώην αλ-Νούσρα), πάλη που οδήγησε στη συγκρότηση ενός τοπικού συμβουλίου εκλεγμένου με μυστική ψηφοφορία από τους κατοίκους. «Τρεις μήνες μετά τη σύστασή του, το τοπικό συμβούλιο διαχειρίζεται τις περισσότερες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του νερού, του ηλεκτρικού, των αρτοποιείων και του περιβάλλοντος. Με τις ζωηρές τους δραστηριότητες, οι γυναικείες οργανώσεις συμμετέχουν στη δράση του συμβουλίου, διατυπώνοντας τις ανησυχίες τους και προτείνοντας λύσεις.
Η ιστορία της πολιτικής αντίστασης στο Ιντλίμπ δεν έχει τελειώσει. “Νέος μας στόχος είναι να πιέσουμε τις ένοπλες φράξιες για να εγκαταλείψουν τις δικαστικές και υπηρεσίες ασφαλείας και να τις παραδώσουν σε πολιτικές οντότητες, μαζί με τις υπόλοιπες διευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένου του μητρώου δημόσιας και ιδιωτικής γης”, είπε ο Ραχαμπί» (Wagingnonviolence, 23/5, wagingnonviolence.org/feature/syrians-roll-back-extremism-idlib/), επικεφαλής της οργάνωσης «Οίκος Αλ-Ιντλίμπι» που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις κινητοποιήσεις.
Η δημιουργία των συμβουλίων στη Συρία μας δείχνει τι δυνατότητες προσφέρει ο αγώνας ενάντια στο φασισμό, και μάλιστα στην πιο προωθημένη μορφή του το σοσιαλφασισμό, όχι απλά για την απαλλαγή των λαών από αυτόν, αλλά κυρίως για την οικοδόμηση μορφών λαϊκής επαναστατικής εξουσίας μέσα από αυτόν, ώστε η ανθρωπότητα να απαλλαγεί ταυτόχρονα από κάθε είδους ταξική και ιμπεριαλιστική εκμετάλλευση και καταπίεση.
-Δημοσιεύτηκε στο φ 525 της Νέας Ανατολής, Ιούνης 2017-