Η ανταποκρίτρια του BBC στον ουκρανικό νότο, Σάρα Ρέινσφορντ, συνάντησε και συνομίλησε στην ελεύθερη πόλη Μικολάιφ με μέλη της αντίστασης που δραστηριοποιούνται στην κατεχόμενη Χερσώνα. Μια από τις ομάδες είναι επιφορτισμένη να παρακολουθεί τις κινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων. «Πες ότι χθες είδαμε ένα καινούργιο στόχο, τον στέλνουμε στο στρατό και σε μια-δυο μέρες έχει καταστραφεί», λέει ένα μέλος της ομάδας καθώς περιεργάζεται τα βίντεο που στέλνει καθημερινά από τη γειτονική περιοχή. Μαζί της δρα μια άλλη ομάδα που πετά drones στη Χερσώνα για να εντοπίζει στρατιωτικούς στόχους. Πρόκειται για πολίτες-εθελοντές που εξασφάλισαν τον ακριβό εξοπλισμό τους διενεργώντας έρανο στα social media. Ο επικεφαλής, πριν τον πόλεμο ασχολούνταν με την καλλιέργεια καλλωπιστικών φυτών αλλά αφού είδε τα πτώματα των αμάχων που δολοφονήθηκαν στη Μπούτσα κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να παραμείνει άπραγος στο σπίτι του. Κάθε φορά που η ομάδα του διεξάγει μια επιχείρηση δέχεται τα πυρά των ρώσων εισβολέων και είναι εν μέρει από τύχη που ακόμα δεν έχει θρηνήσει θύματα.
Μια άλλη υπηρεσία των ομάδων αντίστασης είναι η από τα μέσα συλλογή πληροφοριών που αφορούν τους συνεργάτες του κατακτητή. Η ομάδα του Σάσα ασχολείται μεταξύ άλλων με τη δημιουργία μιας τράπεζας δεδομένων «έτσι ώστε κανένας να μην ισχυριστεί αργότερα ότι αυτοί ήταν με την αντίσταση», όπως ο ίδιος εξηγεί. Οι αντιστασιακοί εκφοβίζουν τους δοσίλογους κολλώντας έξω από τα σπίτια τους απειλητικές αφίσες με τη λεζάντα «Καταζητείται» και με τις οποίες ανακοινώνουν την προσφορά μεγάλης αμοιβής για την εκτέλεσή τους. «Υπάρχουν πολλά γκράφιτι. Ο κόσμος γράφει πράγματα όπως ‘βάλτε το δημοψήφισμά σας εκεί που ξέρετε’ (σ.σ. εννοεί το σχεδιαζόμενο «δημοψήφισμα» για την προσάρτηση των πρόσφατα κατεχόμενων περιοχών στη Ρωσία) ενώ κολλούν τις αφίσες τους», λέει ο Σάσα αναμεταδίδοντας τις πιο πρόσφατες αναφορές από τη Χερσώνα. «Δείχνει ότι πολύς κόσμος δε φοβάται: σε μια πόλη με στρατιωτικά περίπολα παντού, καταφέρνουν να τυπώσουν φυλλάδια και μετά να τριγυρνούν με την κόλλα ενώ θα μπορούσαν να τους σταματήσουν ανά πάσα στιγμή και τα πράγματα να εξελιχθούν πολύ άσχημα». Φυσικά οι ουκρανοί πατριώτες δεν περιορίζονται στις απειλές. Έχουν σημειωθεί όχι λίγες απόπειρες εξόντωσης των συνεργατών των ρώσων νεοχιτλερικών. Στην περιοχή της Χερσώνας, ένας διαβόητος μπλόγκερ εκτελέστηκε με πυρά, ένας αξιωματούχος των κατοχικών δυνάμεων έχει σκοτωθεί και άλλοι έχουν τραυματιστεί μέσα σε παγιδευμένα οχήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πιο γνωστοί για την προδοτική τους στάση τύποι κυκλοφορούν πλέον μόνο με αλεξίσφαιρα γιλέκα. Μια γιγαντοαφίσα στο δρόμο για τη Χερσώνα που δείχνει μια αδιόρατη μορφή με κουκούλα προειδοποιεί τους καταχτητές ότι στη «Χερσώνα: Οι παρτιζάνοι βλέπουν τα πάντα!»
Θα ήταν άδικο να παραλείπαμε μια σειρά άλλων ενεργειών που δείχνουν πόσο πολύπλευρη είναι η δράση της ουκρανικής λαϊκής αντίστασης. Πρόκειται για τη διενέργεια σαμποτάζ, την ανέγερση φραγμάτων, την παροχή βοήθειας σε τακτικά στρατεύματα που κινδυνεύουν, την ικανοποίηση των επισιτιστικών αναγκών και τη μεταφορά των προσφύγων, ενώ ήδη από τις αρχές Απρίλη κυρίως στις δασώδεις βόρειες και ανατολικές περιοχές της χώρας παρατηρούμε τη συγκρότηση παρτιζάνικων μονάδων. Οι κατοχικές δυνάμεις δε θα βρουν ηρεμία στα εδάφη που άρπαξαν. Στην κατεχόμενη Χερσώνα κυκλοφορούν παντού περίπολα που διενεργούν τυχαίους ελέγχους στους κατοίκους σε μια προσπάθεια να εντοπίσουν μέλη της αντίστασης. Η παραμικρή ένδειξη υποστήριξης στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ουκρανίας από το ρωσικό νεοχιτλερικό ζυγό, ένα μήνυμα ή μια φωτογραφία στο κινητό, είναι ικανά να οδηγήσουν τους κατοίκους της πόλης στη σύλληψη, το βασανισμό ή ακόμα και το θάνατο. Η ανταποκρίτρια του BBC μας μεταφέρει μια χαρακτηριστική ιστορία δύο μελών της αντίστασης, του Όλεχ και του Ντένις:
«Κάθε φορά που ο Ολέχ χαμογελάει στον καθρέφτη, τα κενά ανάμεσα στα δόντια του θυμίζουν τα χτυπήματα που του κατάφεραν οι ρώσοι ανακριτές του. Μου είπε ακόμα ότι του έσπασαν πέντε πλευρά – τα τρία ακόμα να ισιώσουν. Το όνομά του δεν είναι στ’ αλήθεια Ολέχ, αλλά μου ζήτησε να μην αποκαλύψω την ταυτότητά του. Μέλος της αντίστασης, υπήρξε αυτόπτης του βασανισμού ενός άλλου κρατούμενου, του Ντένις Μιρόνοφ, που στη συνέχεια πέθανε υπό ρωσική κράτηση.
Ο Ολέχ περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες τι συνέβη στις 27 Μάρτη όταν τον άρπαξαν μαζί με τον Ντένυς από το δρόμο: περιγράφει συνεχή χτυπήματα τις πρώτες ώρες που περιλάμβαναν ηλεκτροσόκ, πνιγμό και θανατικές απειλές. Είναι σίγουρος ότι οι ανακριτές του ήταν από την υπηρεσία ασφαλείας FSB.
“Έψαχναν για ναζί, κι έτσι με χτύπησαν γιατί ήμουν φαλακρός. Υπέθεσαν ότι έπιασαν έναν παλιοναζί”, απαντάει όταν τον ρώτησα τι πληροφορίες ήθελαν οι απαγωγείς του. “Όταν με έγδυσαν είδαν ότι φορούσα εσώρουχα με Σίμσονς, έτσι είπαν ότι είμαι αμερικανός πράκτορας και με τιμώρησαν γι’ αυτό”.
Ένα μήνα νωρίτερα, όταν εισέβαλαν οι Ρώσοι, ο Ολέχ και ο Ντένις είχαν ενταχθεί στην εδαφική άμυνα, τον ουκρανικό εθελοντικό στρατό. Όμως ένα μεγάλο μέρος του στρατού διαλύθηκε με τις πρώτες εκρήξεις και οι εναπομείνασες δυνάμεις στη Χερσώνα σύντομα κυριεύτηκαν. Έτσι οι άντρες έγιναν παρτιζάνοι δουλεύοντας κατά των Ρώσων στα μετόπισθεν. “Λαβαίναμε πληροφορίες για το πού βρισκόταν η βάση των δυνάμεών τους, και πότε βρίσκονταν εν κινήσει, και το μεταφέραμε στο στρατό”, εξηγεί ο Ολέχ, προσθέτοντας ότι είναι αναμεμιγμένος με πολύ περισσότερες δραστηριότητες για τις οποίες δε μπορεί να μιλήσει. Ένας άλλος παρτιζάνος που συνάντησα περιέγραψε πώς βοήθησε τις ουκρανικές δυνάμεις να διαφύγουν με βάρκες στην άλλη πλευρά του Δνείπερου όταν περικυκλώθηκαν – και πώς έκλεψε όπλα από τους Ρώσους. “Θα σου πω τα υπόλοιπα όταν νικήσουμε”, λέει χαμογελώντας όταν τον πιέζω να μου πει περισσότερα.
Ο Ντένις, ένας 43χρονος με γυναίκα και παιδί – κι ένα μανάβικο πριν τον πόλεμο – άρχισε να οδηγάει ένα βανάκι μεταφοράς ψωμιού γύρω απ’ τη Χερσώνα, παραδίδοντας φαγητό και ανιχνεύοντας πληροφορίες καθώς πήγαινε. Μαζί με τον Ολέχ συγκέντρωνε όπλα, ετοιμαζόμενος να μπει στη μάχη για την απελευθέρωση της Χερσώνας μόλις η Ουκρανία θα εξαπόλυε την αντεπίθεση που όλοι περίμεναν. Αντί αυτού, οι δύο άντρες συνελήφθησαν και βασανίστηκαν.
Ζήτησα από το ρωσικό FSB να μου εξηγήσει τι συνέβη στους δυο αυτούς άντρες και σε άλλους. Δεν απάντησαν.
Ο Ολέχ δε θα έβλεπε τον Ντένις παρά μόνο τα μεσάνυχτα της επόμενης νύχτας, κι ως εκείνη την ώρα με δυσκολία θα περπάταγε ενώ δυσκολευόταν να αναπνεύσει. Παρόλα αυτά, οι φρουροί τον χτυπούσαν κι άλλο. “Τον χτύπησαν στα αχαμνά, μετά στο πρόσωπο, μετά δυο άντρες με γκλομπς του έβγαλαν το παντελόνι κι άρχισαν να τον βαράνε κοντά στα νεφρά”, λέει ο Ολέχ, ανακαλώντας πώς η ταινία που συγκρατούσε τη σακούλα γύρω απ’ το κεφάλι του είχε χαλαρώσει τόσο όσο χρειαζόταν για να βλέπει. “Ήταν ξεκάθαρο ότι τα πνευμόνια του είχαν τρυπήσει και ότι τον είχαν χτυπήσει πολύ άσχημα”, λέει. “Όμως αν είχε βοηθηθεί έγκαιρα θα είχε αποφευχθεί ο θάνατός του. Είναι φριχτό”.
Στις 18 Απρίλη οι άντρες μεταφέρθηκαν σε μια εγκατάσταση στην Κριμαία και την επόμενη μέρα, ο Ντένις μεταφέρθηκε τελικά σε στρατιωτικό νοσοκομείο στο οποίο ο Όλεχ ήταν σίγουρος ότι θα ανάρρωνε. Η οικογένεια του Ντένις Μιρόνοφ έμαθε για το θάνατό του ένα μήνα αργότερα, όταν επιστράφηκε στην (σ.σ. ελεύθερη) Ουκρανία σαν μέρος μιας ανταλλαγής».
Η παραπάνω ιστορία αποκαλύπτει μόνο ένα πολύ μικρό βαθμό της σκληρότητας την οποία έχουν επιδείξει οι εισβολείς στην Ουκρανία που περιλαμβάνει μαζικές δολοφονίες, βιασμούς, ακρωτηριασμούς και εξευτελισμούς αμάχων. Η έκρηξη και δολοφονία των ουκρανών αιχμαλώτων πολέμου στα κρατητήρια της Ολένιφκα, στην περιοχή του Ντονιέτσκ, οφείλεται πιθανότατα στην προσπάθεια των κατοχικών αρχών να κρύψουν τα ίχνη των αποτρόπαιων πράξεών τους. Σύντομα θα αποκαλυφθεί ότι παίρνοντας το δρόμο της επέκτασης, της τρομοκρατίας και της θηριωδίας οι ρώσοι σοσιαλιμπεριαλιστές επίγονοι του Χίτλερ, ακριβώς όπως κι ο τελευταίος, έχουν σηκώσει μια πέτρα μόνο και μόνο για να τη ρίξουν στα πόδια τους. Η λαϊκή αγανάκτηση που προκαλούν στο διάβα τους γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή και το τέλος που τους περιμένει θα είναι φριχτό. Αυτό βέβαια το τέλος δεν θα έρθει μόνο από την ουκρανική αντίσταση αλλά από την αντίσταση όλης της Ευρώπης και τελικά όλου του πλανήτη μιας και ο πόλεμος που ξεκίνησε στην Ουκρανία θα συνεχιστεί και θα κλιμακωθεί σαν παγκόσμιος με την ευθύνη του ρωσοκινεζικού νεοχιτλερικού Αξονα.