Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας στις 16/6, «Δεδομένου του δορυφορικού και σεισμικού εντοπισμού εκρήξεων στην περιοχή, μακράν η πιθανότερη αιτία της κατάρρευσης ήταν ένας εκρηκτικός μηχανισμός τοποθετημένος στο διάδρομο συντήρησης, ή γαλαρία, που διαπερνά τον πυρήνα της κατασκευής από μπετόν, σύμφωνα με δυο αμερικανούς μηχανικούς, έναν ειδικό στα εκρηκτικά και έναν ουκρανό μηχανικό με εκτεταμένη εμπειρία στις επιχειρήσεις του φράγματος». Πρόκειται για έναν συμπαγή όγκο από μπετόν που συγκρατεί το νερό στο αριστερό μέρος και το αφήνει σιγά σιγά να χύνεται προς τα δεξιά μέσω μιας καμπύλης επιφάνειας. Στο σχεδιάγραμμα που υπάρχει στην αρχή του άρθρου μας το φράγμα είναι αυτό που περικλείεται από το πορτοκαλί χρώμα. Πρόκειται για μια τομή του φράγματος κάθετα προς το μήκος του. Η βάση της τομής αυτής, δηλαδή η βάση του φράγματος έχει μήκος 40 μέτρα ενώ το ύψος, δηλαδή η απόσταση από τη βάση ως το πάνω καμπύλο μέρος που είναι φτιαγμένο έτσι ώστε να κυλάει καλύτερα το νερό, είναι 20 μέτρα όσο δηλαδή μια εξαόροφη πολυκατοικία. Ανάμεσα στη βάση και το καμπύλο μέρος παρατηρείτε μια μαύρη τρύπα. Αυτή η τρύπα είναι σε τομή μια σήραγγά μέσα στο μπετόν για να περνάνε πεζή οι τεχνικοί που συντηρούν τις εγκαταστάσεις του φράγματος, κυρίως τους υδατοφράκτες που τους βλέπετε κι αυτούς σε τομή που ανεβοκατεβαίνουν και ρυθμίζουν την ποσότητα του νερού που θα διοχετεύεται. Οι μηχανικοί δε θεωρούν σαν πιθανή αιτία τη διαρροή μέσω αυτών των πυλών, δηλ. το βομβαρδισμό τους απ’ έξω, κάτι που θα συνέβαινε μόνο αν το φράγμα ήταν κακής κατασκευής. Όμως ο Ιχόρ Στρέλετς, πρώην υποδιευθυντής υδάτινων πόρων του Δνείπερου διαβεβαιώνει πως το φράγμα, που κατασκευάστηκε στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου της δεκαετίας του ’50, έγινε με τέτοιες προδιαγραφές ώστε να αντέχει σχεδόν σε κάθε εξωτερική επίθεση γι αυτό είναι τόσο πελώριος ο όγκος του μπετόν.
Οι υδατοφράκτες που στέκονται πάνω απ’ την κατασκευή είχαν υποστεί ζημιές το προηγούμενο διάστημα. «Παρόλες τις ζημιές και τη διαρροή νερού στην περιφέρεια αυτών των φρακτών, οι μηχανικοί είπαν πως η καταβύθιση ενός ολόκληρου τμήματος του φράγματος είναι πιθανότερο να συνδέεται με τις εκρήξεις που κατέγραψαν οι σεισμογράφοι και ένα υπέρυθρο σήμα που αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι ελήφθη από δορυφόρο, που είναι ενδείξεις θερμότητας από έκρηξη». Οι σεισμικές δονήσεις καταγράφηκαν στις 2:35πμ και 2:54πμ της 6/6, σύμφωνα με το σεισμολόγο Μπεν Ντάντο, εκπρόσωπο της νορβηγικής οργάνωσης Norsar, δηλ. αμέσως πριν την κατάρρευση του φράγματος.
Η κατάρρευση της συμπαγούς κατασκευής από εξωτερικό πλήγμα στους υδατοφράκτες θεωρείται μάλλον αδύνατη, σύμφωνα με τον Γκρέγκορι Μπέχερ, αμερικανό μηχανικό και καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Μέριλαντ. Ο ίδιος συμπεραίνει από το μέγεθος του ρήγματος ότι είναι ακριβώς αυτή η συμπαγής κατασκευή στο εσωτερικό του φράγματος που έχει καταστραφεί. «Αν έβαλαν εκρηκτικά στη σήραγγα, αυτό θα εξηγούσε πολλά», είπε. Σε παρόμοιο συμπέρασμα καταλήγουν και άλλοι ειδικοί, όπως ο γεωτεχνικός μηχανικός Μάικλ Γουέστ ή ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις και ειδικός στα εκρηκτικά Νικ Γκλούμακ, ο οποίος λέει ότι: «Μου είναι δύσκολο να φανταστώ πώς μπορεί οτιδήποτε άλλο από μια εσωτερική έκρηξη στη σήραγγα να έχει οδηγήσει στην καταστροφή», προσθέτοντας ότι «Πρόκειται για μια πελώρια ποσότητα σκυροδέματος για να μετακινηθεί». Επιπλέον, η χρήση της γαλαρίας επιτρέπει στον σαμποτέρ να καλύψει τα ίχνη του καθώς, σύμφωνα με τον Ι. Στρέλετς, «η γαλαρία είχε μόνο δύο εισόδους, συμπεριλαμβάνοντας μία μέσα στο μηχανοστάσιο που βρισκόταν σε ένα κτήριο στη μια μεριά του φράγματος. Ο δρ. Γουέστ, που είναι επίσης πρώην μηχανικός αξιωματικός του στρατού, σημείωσε πως αυτό θα επέτρεπε την υπονόμευση του φράγματος μακριά από τα βλέμματα των κατασκοπευτικών δορυφόρων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή μαρτύρων στο έδαφος. Εικόνες από μη επανδρωμένο αεροσκάφος νωρίς το πρωί έδειξαν ότι το αρχικό ρήγμα στο φράγμα σημειώθηκε όχι μακριά από το μηχανοστάσιο».
Οι Ρώσοι κατακτητές ισχυρίστηκαν ότι το φράγμα το γκρέμισαν οι Ουκρανοί στηριγμένοι στο εξής στοιχείο: Αν κανείς δει πολύ προσεκτικά την τομή που έχουμε δημοσιεύσει θα διακρίνει αριστερά και δεξιά από τους δύο κάθετους υδατοφράκτες δυο οριζόντια τμήματα, το αριστερά είναι τομή μιας σιδηροδρομικής γραμμής που περνάει κατά μήκους του χείλους του φράγματος και το δεξιά τμήμα είναι τομή του αυτοκινητοδρόμου που επίσης περνάει κατά μήκος του φράγματος. Αυτές τις δύο συγκοινωνιακές γραμμές τις έχουν βομβαρδίσει και οι δύο στρατοί, οπότε και ο ουκρανικός στη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων και αυτό είναι λογικό και για τον αμυνόμενο εθνικό στρατό γιατί αφορά τακτικούς ελιγμούς και την κατάκτηση θέσεων στην μάχη. Αλλά όλοι οι ειδικοί λένε, και φαίνεται κιόλας στον κάθε παρατηρητή, ότι αυτές οι καταστροφές είναι εντελώς επιφανειακές και δεν μπορούν να προκαλέσουν διάλυση του φράγματος παρά μόνο η έκρηξη στην καρδιά του που την έλεγχε αποκλειστικά η Ρωσία. Άλλωστε δεν είχε λόγο ένας εθνικός στρατός να καταστρέψει μια πανάκριβη στρατηγική υποδομή του έθνους και να πνίξει τους δικούς του κατοίκους και να τους διώξει από τα κτίρια στα οποία ζούσαν και να καταστρέψει τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις τους.
Γι αυτούς τους λόγους το νέο αυτό έγκλημα στη νότια Ουκρανία, το καταδίκασε με συντριπτική πλειοψηφία το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο σαν έγκλημα πολέμου που συνεχίστηκε με την άρνηση του Κρεμλίνου να δεχτεί ανθρωπιστική βοήθεια του ΟΗΕ. Πρόκειται για μια ακόμα απόδειξη το τι είναι ικανός να κάνει ο ρωσικός σοσιαλιμπεριαλισμός και πόσο θα εκτεθούν όσοι τον στηρίζουν είτε ανοιχτά είτε με τη μάσκα της ουδετερότητας στη σημερινή παγκόσμια σύγκρουση.