Η Ρω­σί­α μπαί­νο­ντας αρ­χι­κά στο δια­γω­νι­σμό για την α­πό­κτη­ση των δύ­ο πα­ρα­πά­νω ελ­λη­νι­κών κρα­τι­κών ε­ται­ρειών και φεύ­γο­ντας σε συν­νε­νό­η­ση με την ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση α­πό αυ­τόν, πέ­τυ­χε να προ­ω­θη­θεί α­πό την Ευ­ρώ­πη ο αγω­γός ΤΑΡ -για τη με­τα­φο­ρά του α­ζέ­ρι­κου φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου- που στην κύ­ρια πλευ­ρά του θα διέρ­χο­νταν α­πό ελ­λη­νι­κό έ­δα­φος. Αυ­τή η ι­διαι­τε­ρό­τη­τα της κατα­σκευ­ής του ΤΑΡ τον έ­κα­νε να εί­ναι πιο εύ­κο­λα ε­λεγ­χό­με­νος σε ό­τι α­φο­ρά την κα­τα­σκευ­ή του α­πό το ρω­σό­δου­λο ελ­λη­νι­κό κα­θε­στώς, α­ντί­θε­τα α­πό το Nabucco που θα διέρ­χο­νταν α­πό χώ­ρες που δεν μπο­ρεί να τις ε­λέγ­ξει η Ρω­σί­α στον ί­διο βαθ­μό που ε­λέγ­χει την Ελ­λά­δα. 

Η έ­γκρι­ση του ΤΑΡ εκ μέ­ρους της Ε­Ε βα­σί­στη­κε στη θέ­ση του Ευ­ρω­πα­ϊκού Κοι­νο­βου­λί­ου και του Συμ­βου­λί­ου σχε­τι­κά με τις κα­τευ­θυ­ντή­ριες γραμμές για τις διευ­ρω­πα­ϊ­κές ε­νερ­γεια­κές υ­πο­δο­μές της 13-3-2013. Ό­πως γρά­φει η σχετι­κή θέ­ση “ΔΙΑ­ΔΡΟ­ΜΟΙ ΠΡΟ­ΤΕ­ΡΑΙΟ­ΤΗ­ΤΑΣ ΠΟΥ Α­ΦΟ­ΡΟΥΝ ΤΟ Α­Ε­ΡΙΟ … (7) Νό­τιος διάδρο­μος με­τα­φο­ράς φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου (“SGC”): υ­πο­δο­μές με­τα­φο­ράς φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου α­πό τη λε­κά­νη της Κα­σπί­ας, την κε­ντρι­κή Α­σί­α, τη Μέ­ση Α­να­το­λή και τη λε­κά­νη της α­να­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου προς την Έ­νω­ση με στό­χο την ε­νί­σχυ­ση της δια­φορο­ποί­η­σης του ε­φο­δια­σμού. Συμ­με­τέ­χο­ντα κρά­τη μέ­λη: Αυ­στρί­α, Βουλ­γα­ρί­α, Κρο­α­τί­α, Τσε­χι­κή Δη­μο­κρα­τί­α, Κύ­προς, Γαλ­λί­α, Γερ­μα­νί­α, Ουγ­γα­ρί­α, Ελ­λά­δα, Ιτα­λί­α, Πο­λω­νί­α, Ρου­μα­νί­α, Σλο­βα­κί­α και Σλο­βε­νί­α”. Έ­τσι ξε­κί­νη­σε η κα­τα­σκευ­ή του ΤΑΡ το κό­στος του ο­ποί­ου ε­κτι­μά­ται σε πε­ρί­που 1,5 δις ευ­ρώ και χω­ρίς κα­μιά χρη­μα­το­δό­τη­ση α­πό τον ελ­λη­νι­κό κρα­τι­κό προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό. Πρό­κει­ται δη­λα­δή για μια ά­με­ση ξέ­νη ε­πεν­δυ­ση α­πό αυ­τές που έ­χει ε­πι­τα­κτι­κή α­νά­γκη η χώ­ρα.

Η βα­σι­κή αι­τί­α της πα­ρα­πά­νω α­πό­φα­σης ή­ταν το γε­γο­νός ό­τι το ρώ­σικο κρα­τι­κό μο­νο­πώ­λιο της Gazprom εκ­με­ταλ­λευό­με­νο τη μο­νο­πω­λια­κή θέ­ση του προμη­θευ­τή φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου της Ε­Ε που­λού­σε ή­δη το α­έ­ριο σε υ­ψη­λές τι­μές. Αυ­τό εί­χε σαν α­πο­τέ­λε­σμα α­πό τη μια να α­να­ζη­τήσει η Ε­Ε και άλ­λους ε­ναλ­λα­κτικούς πα­ρό­χους ε­κτός της Ρω­σί­ας και α­πό την άλ­λη πολ­λοί κα­τα­να­λω­τές φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου να κα­τα­φύ­γουν στη διαι­τη­σί­α και τε­λι­κά να πε­τύ­χουν μεί­ω­ση της τι­μής α­γο­ράς α­πό τη Gazprom. Η Ελ­λά­δα των ρω­σό­δου­λων η­γε­σιών δεν τόλ­μη­σε βε­βαια να διεκ­δι­κή­σει ου­σια­στι­κά μεί­ω­ση της τι­μής του α­ε­ρί­ου και έ­τσι το πληρώ­νει πε­ρί­που 35% α­κρι­βό­τε­ρο α­πό ό­τι το προ­μη­θεύ­ο­νται οι υ­πό­λοι­ποι ευ­ρω­παίοι. Με αυ­τόν τον τρό­πο ε­πι­βα­ρύ­νε­ται το κό­στος των προ­ϊ­ό­ντων ι­διαί­τε­ρα της βα­ριάς βιο­μη­χα­νί­ας και το με­γα­λύ­τε­ρο μέ­ρος της έ­χει ή­δη κλεί­σει ο­δη­γώντας την Ελ­λά­δα μι­σό αιώ­να πί­σω και σπρώ­χνο­ντας στην α­νερ­γί­α χι­λιά­δες εργά­τες. Εί­ναι αυ­τή η πιο ση­μα­ντκή συ­νει­σφο­ρά του ρώ­σι­κου ι­μπε­ριαλι­σμού στην κα­τα­στρο­φή της χώ­ρας μας.

Στην προ­η­γού­με­νη πε­ρί­ο­δο, η Ρω­σί­α εί­χε προ­τεί­νει την κα­τα­σκευ­ή του South Stream που θα διερ­χό­ταν εξ ο­λο­κλή­ρου μέ­σα α­πό τη Μαύ­ρη θά­λασ­σα. Γιαυ­τόν δεν έ­δει­ξε κα­νείς εν­δια­φέ­ρον μέ­χρι σή­με­ρα για­τί το κό­στος του ή­ταν τε­ρά­στιο και η κα­τα­σκευ­ή του πο­λύ δύ­σκο­λη. Στην ου­σί­α της αυ­τή η πρό­τα­ση ή­ταν απλά έ­να μέ­σο για να υ­πο­χω­ρή­σει η Ευ­ρώ­πη α­πό τον Να­μπού­κο και να προ­κρί­νει τον ΤΑΡ. Α­φού λοι­πόν η Ευ­ρώ­πη, με τη κο­ντό­φθαλ­μη στρα­τη­γι­κή που τη δια­κρίνει, α­πέρ­ρι­ψε τον Να­μπού­κο και α­ποφά­σι­σε τον ΤΑΡ, λί­γο με­τά άρ­χι­σαν τα  όργα­να α­πό τους ρω­σό­δου­λους στη χώ­ρα ε­νά­ντια στους Α­ζέ­ρους και τον ΤΑΡ. 

Στο συ­νέ­δριο Athens Natural Gas Forum 2014 της 30 του πε­ρα­σμέ­νου Ιού­νη, η βου­λευ­τής του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ Ε.Ου­ζου­νί­δου, που συμ­με­τεί­χε στο ί­διο πά­νελ με τον ε­πι­κε­φα­λής της Socar στην Ελ­λά­δα και με θέ­μα “οι δρό­μοι του φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου και η στρα­τη­γική της Ελ­λά­δας” πα­ρου­σί­α του εκ­προ­σώ­που των Α­ζέ­ρων, α­νέ­φε­ρε ό­τι “ό­ταν ανα­λά­βει η κυ­βέρ­νη­ση ρι­ζο­σπα­στι­κής α­ρι­στε­ράς του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, οι συμ­βά­σεις τόσο του α­γω­γού TAP ό­σο και της πώ­λη­σης του ΔΕ­ΣΦΑ θα γί­νουν α­ντι­κεί­με­νο α­ναδια­πραγ­μά­τευ­σης και α­να­θε­ώ­ρη­σης, με στό­χο α­φε­νός να αλ­λά­ξουν οι ό­ροι διέλευ­σης του TAP α­πό την Ελ­λά­δα και α­φε­τέ­ρου να ε­πι­στρέ­ψει ο ΔΕ­ΣΦΑ υ­πό δη­μό­σιο έ­λεγ­χο” (http://www.capital.gr/News.asp?id=2053852).

Νω­ρί­τε­ρα, το Φλε­βά­ρη του πε­ρα­σμέ­νου έ­τους, στην Κα­βά­λα ε­γι­νε έ­να συ­νηθ­σμέ­νο δια­κομ­μα­τι­κό ξε­σή­κω­μα των α­νη­μέ­ρω­των αν­θρώ­πων του λα­ού ε­ναντια σε μια ε­πεν­δυ­ση που δεν ή­θε­λε η Ρω­σί­α “Πε­ρισ­σό­τε­ροι α­πό δυό­μι­σι χιλιά­δες πο­λί­τες, α­γρό­τες, εκ­πρό­σω­ποι φο­ρέ­ων, συλ­λό­γων και σω­μα­τεί­ων και σύσ­σω­μες οι το­πι­κές της Πε­ρι­φέ­ρειας ΑΜ­Θ, της Κα­βά­λας, της Δρά­μας και των Σερ­ρών ε­ξέ­φρα­σαν σή­με­ρα το με­ση­μέ­ρι την έ­ντο­νη δια­μαρ­τυ­ρί­α τους στον ε­πιχει­ρού­με­νο σχε­δια­σμό της διέ­λευ­σης του α­γω­γού φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου ΤΑΡ (Trans Adriatic Pipeline) μέ­σα α­πό τις καλ­λιερ­γή­σι­μες ε­κτά­σεις του κά­μπου της Νέ­ας Καρ­βά­λης, της εύ­φο­ρης πε­διά­δας των Τε­νά­γων στην πε­ριο­χή των Φι­λίπ­πων και στην κα­τα­σκευ­ή σταθ­μού συ­μπί­ε­σης α­ε­ρί­ου του ί­διου α­γω­γού κο­ντά στην πό­λη των Σερ­ρών και μέ­σα σε πυ­κνό δί­κτυο οι­κι­σμών… Ο δή­μαρχος Κα­βά­λας Κω­στής Σι­μι­τσής με­τέ­φε­ρε τη δέ­σμευ­ση του υ­πουρ­γού Ε­νέρ­γειας και Κλι­μα­τι­κής Αλλα­γής Γιάν­νη Μα­νιά­τη να συ­ζη­τη­θεί α­πό μη­δε­νι­κή βά­ση ο σχε­δια­σμός της όδευ­σης του α­γω­γού φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου, ε­πι­ση­μαί­νο­ντας ό­τι κά­θε τέ­τοια ε­πέν­δυση ε­πι­βάλ­λε­ται να έ­χει την κοι­νω­νι­κή συ­ναί­νε­ση και τη συμ­φω­νί­α των πο­λιτών” (Κα­θη­με­ρι­νή, 9-2-14). 

Έ­να χρό­νο με­τά και α­φού στο με­τα­ξύ ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­ναι στην ε­ξου­σί­α, συνε­δριά­ζουν στη Βου­δα­πέ­στη, σε ε­πί­πε­δο υ­πουρ­γών ε­ξω­τε­ρι­κών, προ­φα­νώς με πρω­το­βου­λί­α του υ­περ­δρα­στήριου φί­λου της Ρω­σί­ας Κο­τζιά, η Ουγ­γα­ρί­α, η Ελλά­δα, η Σερ­βί­α, η Δη­μο­κρα­τί­α της Μα­κε­δο­νί­ας και η Τουρ­κί­α και προ­χω­ρούν σε Κοι­νή Δια­κή­ρυ­ξη για την Ε­νί­σχυ­ση της Ε­νερ­γεια­κής Συ­νερ­γα­σί­ας με­τα­ξύ τους. Σύμ­φω­να με το Βή­μα της 7-4: “η πε­ντα­με­ρής της Βου­δα­πέ­στης α­πο­φά­σι­σε να εξε­τά­σει την πι­θα­νό­τη­τα κα­τα­σκευ­ής άλ­λου ε­νός α­γω­γού, ο ο­ποί­ος θα εί­ναι ανε­ξάρ­τη­τος α­πό τον Δια­δρια­τι­κό Α­γω­γό (ΤΑΡ) και θα μπο­ρεί να με­τα­φέ­ρει φυσι­κό α­έ­ριο που θα πα­ρα­λαμ­βά­νε­ται α­πό τα ελ­λη­νο­τουρ­κι­κά σύ­νο­ρα και μέ­σω Σκο­πί­ων και Σερ­βί­ας προς την Ουγ­γα­ρί­α…Στην πα­ρού­σα φά­ση, η εν λό­γω ι­δέα (διό­τι τα πά­ντα βρί­σκο­νται ε­πί χάρ­του) α­φο­ρά στη με­τα­φο­ρά φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου α­πό τη Ρω­σί­α το ο­ποί­ο, ε­φό­σον κα­τα­σκευα­στεί ο ε­πο­νο­μα­ζό­με­νος Turkish Stream, θα φθά­νει στην τουρ­κι­κή Α­να­το­λι­κή Θρά­κη και α­πό ε­κεί θα μπο­ρούσε να φθά­σει στην Κε­ντρι­κή Ευ­ρώ­πη μέ­σω των προ­α­να­φερ­θει­σών χω­ρών. Δι­πλω­μα­τι­κές πη­γές ση­μεί­ω­ναν ό­τι α­κό­μη εί­ναι πρό­ω­ρο να προ­βλέ­ψει κα­νείς α­πό πού θα προ­έλ­θει το α­έ­ριο που θα γε­μί­σει αυ­τόν τον α­γω­γό, διό­τι πχ σε πε­ρί­πτω­ση που ο­λο­κλη­ρω­θεί η συμ­φω­νί­α Δύ­σης - Ιράν, το α­έ­ριο αυ­τό θα μπο­ρού­σε να εί­ναι ι­ρανι­κό. Το­νί­ζε­ται πά­ντως ό­τι η Δια­κή­ρυ­ξη αυ­τή εκ­φρά­ζει προς το πα­ρόν “πο­λι­τική πρό­θε­ση” και ό­τι “χρειά­ζε­ται πε­ραι­τέ­ρω α­νταλ­λα­γή α­πό­ψε­ων και διά­λο­γος”. Σε αυ­τό το πλαί­σιο, ο έλ­λη­νας υ­πουρ­γός Ε­ξω­τε­ρι­κών Νί­κος Κο­τζιάς πρό­τει­νε, σύμ­φω­να με πλη­ρο­φο­ρί­ες, στους ο­μο­λό­γους του τη διεύ­ρυν­ση του σχή­ματος με σκο­πό να μπο­ρέ­σουν να συμ­με­τά­σχουν στο project και άλ­λα κρά­τη α­πό τα Δυ­τικά Βαλ­κά­νια”. Ή­δη δη­λα­δή υ­πο­νο­μεύ­ε­ται σο­βα­ρά η οι­κο­νο­μι­κή βιω­σι­μό­τη­τα του ΤΑΡ α­πό την πα­ρα­πά­νω πε­νταμε­ρή διά­σκε­ψη. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα αν αυτή η πρό­τα­ση υ­λο­ποι­η­θεί θα ση­μαί­νει ση­μα­ντι­κή κα­τα­στρο­φή της ε­νερ­γειακής α­νε­ξαρ­τη­σί­ας της Ε­Ε, για ό­λες τις χώ­ρες που θα τρο­φο­δο­τού­νται α­πό αυ­τόν. Για­τί το α­έ­ριο θα εί­ναι ή ρώ­σι­κο ή ι­ρα­νι­κό ή και τα δύ­ο. Ο πα­λιός σο­σιαλφα­σί­στας κνί­της Κο­τζιάς δεν προ­ω­θεί μό­νο τις ι­δέ­ες του να­ζι­στή Ντού­γκιν, αλ­λά και τα ι­μπε­ρια­λι­στι­κά ε­νερ­γεια­κά συμ­φέ­ρο­ντα της ρώ­σι­κης υ­περ­δύ­ναμης που εί­ναι η υ­πο­δού­λω­ση των λα­ών και των χω­ρών της Ευ­ρώ­πης μέ­σα α­πό την ε­ξάρ­τη­σή τους α­πό το ρώ­σι­κο φυ­σι­κό αέριο.

Με­τά α­κο­λου­θή­θη­κε η γνω­στή και δο­κι­μα­σμέ­νη μέ­θο­δος του αρ­χι­σαμπο­τα­ρι­στή ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Οι πα­ρα­πά­νω κά­νουν προ­σφυ­γή στο ε­πί­σης βιο­μη­χα­νο­κτόνο Συμ­βού­λιο της Ε­πι­κρα­τεί­ας και η υ­πό­θε­ση ή­ταν να δι­κα­στεί στις 10 του Ιούνη. Ό­μως “Χθες ο κ. Βε­λά­κης γνω­στο­ποί­η­σε ό­τι η υ­πό­θε­ση δε θα δι­κα­σθεί στις 10 Ιου­νί­ου, αλ­λά αρ­χές Σε­πτέμ­βρη, με­τά α­πό νέ­α α­να­βο­λή, την ο­ποί­α ζη­τά ο δι­καστής ει­ση­γη­τής. Θέ­λει σε γε­νι­κές γραμ­μές να συ­στη­θούν ταυ­τό­χρο­να δύ­ο προσφυ­γές για την ό­δευ­ση του α­γω­γού ΤΑΡ, αυτή των φο­ρέ­ων του νο­μού Κα­βά­λας με αυτή των φο­ρέ­ων του Νο­μού Σερ­ρών” (http://energypress.gr/4-6). Πρό­κει­ται για το δο­κι­μασμέ­νο και α­πο­τε­λε­σμα­τι­κό παι­χνί­δι των σα­μπο­τα­ρι­στών που προ­σφεύ­γουν στο ΣτΕ, αυ­τό κα­θυ­στε­ρεί την α­πό­φα­ση για χρό­νια, η ε­πέν­δυ­ση στα­μα­τά, αι­μορ­ραγεί οι­κο­νο­μι­κά και στο τέ­λος α­κυ­ρώ­νε­ται. Και ό­λα αυ­τά ε­νώ η ε­ται­ρεί­α του ΤΑΡ έ­χει α­να­κοι­νώ­σει ή­δη τις τι­μές των α­πο­ζη­μιώ­σε­ων της γης α­πό την ο­ποία θα διέλ­θει ο ΤΑΡ και ε­νώ ή­δη έ­χει προ­κη­ρυ­χθεί διε­θνής δια­γω­νι­σμός για την κα­τα­σκευ­ή του υ­πο­θα­λάσ­σιου τμή­μα­τος του α­γω­γού α­πό την Αλ­βα­νί­α έ­ως την Ι­τα­λί­α. 

Αυ­τήν την “κοι­νω­νι­κή συ­ναί­νε­ση και συμ­φω­νί­α των πο­λι­τών” κα­θώς και την υ­πο­νό­μευ­ση του ΤΑΡ την α­νέ­λα­βε ο ρω­σό­δου­λος υ­πουρ­γός “πα­ρα­γω­γι­κής κα­τα­στρο­φής” Λα­φα­ζά­νης να την προ­ω­θή­σει πα­ρα­πά­νω. “Ο κ. Λα­φα­ζά­νης εί­χε δε­σμευ­τεί α­πό την πρώ­τη η­μέ­ρα που α­νέ­λα­βε το υ­πουρ­γεί­ο ό­τι θα ε­ξα­ντλή­σει ό­λα τα πε­ρι­θώ­ρια που μπο­ρεί προς ό­φε­λος της το­πι­κής κοι­νω­νί­ας” (http://energypress.gr/22-6). Α­μέ­σως σχε­δόν με την α­νά­λη­ψη του υ­πουρ­γεί­ου ΠΑ­ΠΕΝ ε­πι­δί­ω­ξε να με­τα­βά­λει κομ­μά­τια της συμ­φω­νί­ας για τον α­γω­γό ΤΑΡ. “Η συγκε­κρι­μέ­νη ε­πι­δί­ω­ξη εστιά­στη­κε αρ­χι­κά στην αλ­λα­γή των ό­ρων κα­τα­σκευ­ής του α­γω­γού, με αι­τή­μα­τα που δεν μπο­ρού­σαν καν να ε­φαρ­μο­στούν ό­πως η ε­πι­βο­λή τε­λών διέ­λευ­σης σε ιδιω­τι­κό α­γω­γό (κά­τι που δεν ε­πι­τρέ­πε­ται α­πό την κοι­νο­τι­κή νο­μο­θε­σί­α). Η ελλη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση ή­θε­λε ε­πί­σης να δια­πραγ­μα­τευ­θεί την εί­σο­δό της στο με­το­χι­κό κε­φά­λαιο της κοι­νο­πρα­ξί­ας του α­γω­γού, αλ­λά α­πό τη στιγ­μή που αυτή η δυ­να­τό­τη­τα δεν υ­πάρ­χει, η ι­δέ­α ε­γκα­τα­λεί­φθη­κε εν τη γε­νέ­ση της” (http://energypress.gr/8-6). 

Γιατί ο Λαφαζάνης θέλει να ακυρώσει τον ΤΑΡ; 

Με­τά τα γε­γο­νό­τα της Ου­κρα­νί­ας και αρ­γό­τε­ρα την προ­σάρ­τη­ση της Κρι­μαί­ας α­πό την ι­μπε­ρια­λι­στι­κή Ρω­σί­α η Ε­Ε άρ­χι­σε να α­να­ζη­τά ε­ναλ­λα­κτικούς τρό­πους ε­νερ­γεια­κής τρο­φο­δό­τη­σής της. Ή­δη η Ευ­ρώ­πη και κα­τά κύ­ριο λόγο η Γερ­μα­νί­α σε πο­λύ με­γά­λο βαθ­μό εί­ναι ε­νερ­γειακά ε­ξαρ­τη­μέ­νες α­πό το ρώ­σι­κο φυ­σι­κό α­έ­ριο, που συ­νο­λι­κά για την Ε­Ε εί­ναι πε­ρί­που 40%. Έ­νας πρώ­τος σύμ­μα­χος για την α­πε­ξάρ­τη­σή της α­να­ζη­τή­θη­κε στην άλ­λη πλευ­ρά του Α­τλα­ντικού, στις Η­ΠΑ. Έ­τσι, “Οι Ευ­ρω­παί­οι η­γέ­τες συμ­φώ­νη­σαν την προ­η­γού­με­νη εβδο­μά­δα ό­τι ε­πι­θυ­μούν να δια­φο­ρο­ποι­ή­σουν τις πη­γές απ’ ό­που προ­μη­θεύ­ο­νται ε­νέρ­γεια και οι Η­ΠΑ χά­ρη στις νέ­ες τε­χνο­λο­γί­ες έ­χει με­γά­λες πο­σό­τη­τες σχι­στο­λι­θι­κού α­ε­ρί­ου που μπο­ρεί να που­λή­σει στην Ευ­ρώ­πη” (Πη­γή: Α­ΠΕ-ΜΠΕ, 26-3-14). Αρ­γό­τε­ρα το Ιού­νη του ί­διου χρό­νου η Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Ε­πι­τρο­πή πα­ρου­σί­α­σε πρό­σφα­τα μια ο­λο­κλη­ρω­μέ­νη στρα­τη­γι­κή για την ε­νί­σχυ­ση της α­σφά­λειας του ε­νερ­γεια­κού ε­φο­δια­σμού της Ευ­ρώ­πης. Πιο συ­γκε­κρι­μέ­να, η πρό­τα­ση της Κο­μισιόν προ­βλέ­πει μετα­ξύ άλ­λων: “Δια­φο­ρο­ποί­η­ση της προ­έ­λευ­σης των ει­σαγω­γών ε­νέρ­γειας και των διαύ­λων ε­φο­δια­σμού. Το 2013, το 39% των ει­σα­γω­γών φυσι­κού α­ε­ρί­ου στην Ε­Ε κατ’ ό­γκο προ­ερ­χό­ταν α­πό τη Ρω­σί­α, το 33% α­πό τη Νορ­βη­γί­α και το 22% α­πό τη Βό­ρεια Α­φρι­κή (Αλ­γε­ρί­α, Λι­βύ­η). Η Ε­Ε θα δια­τη­ρή­σει τις σχέ­σεις της με α­ξιό­πι­στους ε­ταί­ρους, πα­ράλ­λη­λα ό­μως θα ε­πι­διώ­ξει συμ­φω­νί­ες με νέ­ες χώ­ρες-ε­ταί­ρους και διαύ­λους ε­φο­δια­σμού, π.χ. στην πε­ριο­χή της Κα­σπίας Θά­λασ­σας” (http://energypress.gr/30-6-14). 

Με βά­ση λοι­πόν αυ­τήν την ε­νερ­γεια­κή πο­λι­τι­κή σχε­διά­στη­κε α­πό την Ε­Ε ο Νό­τιος διά­δρο­μος φυ­σικού α­ε­ρί­ου που στην ου­σί­α θα συ­γκρο­τη­θεί από τρεις α­γω­γούς (τον Νό­τιο Α­γω­γό του Καυ­κά­σου, τον Α­γω­γό Φυ­σι­κού Α­ε­ρί­ου της Α­να­το­λί­ας, αλ­λά και τον Α­γω­γό της Α­δρια­τι­κής), σε συν­δυα­σμό με την ε­νερ­γεια­κή δια­σύν­δε­ση με­τα­ξύ Ελ­λά­δας και Τουρ­κί­ας για τη με­τα­φο­ρά φυ­σικού αε­ρί­ου στην Ε­Ε α­πό την ευ­ρύ­τε­ρη πε­ριο­χή της Κα­σπί­ας θά­λασ­σας, στον ο­ποί­ο βέ­βαια δεν θα υ­πήρ­χε ρώ­σι­κο φυ­σι­κό α­έ­ριο. Εί­ναι αυ­το­νό­η­το ό­τι ο Νό­τιος Διάδρο­μος πε­τυ­χαί­νει σε ση­μα­ντι­κό βαθ­μό την α­νε­ξαρ­τη­σί­α της Ε­Ε α­πό την ε­νέργεια της Ρω­σί­ας και α­δυ­να­τί­ζει ένα σο­βα­ρό στοι­χεί­ο εκ­βια­σμού εκ μέ­ρους του ρώ­σι­κου ι­μπε­ρια­λι­σμού α­πέ­να­ντι στην Ε­Ε.

Turkish ή Greek Stream

Στις αρ­χές του πε­ρα­σμέ­νου Δε­κέμ­βρη ο Πού­τιν κα­τά τη διάρ­κεια της ε­πί­σκε­ψής του στην Ά­γκυ­ρα δη­λώ­νει: “Αν η Ευ­ρώ­πη δεν ε­πι­θυ­μεί την υ­λο­ποί­η­ση του σχε­δί­ου, αυ­τό δεν θα υ­λο­ποι­η­θεί (σσ. η κα­τα­σκευ­ή του South Stream)” (Κα­θη­με­ρινή, 2-12). Ταυ­τό­χρο­να “Α­να­ζη­τώ­ντας τρό­πους να κα­λύ­ψει το κε­νό που δη­μιουργεί η μα­ταί­ω­ση του South Stream, ο κ. Πού­τιν α­να­κοί­νω­σε ό­τι θα με­γε­θύ­νει τον υ­πάρ­χοντα α­γω­γό Blue Stream, ο ο­ποί­ος συν­δέ­ει τη Ρω­σί­α με την Τουρ­κί­α. Ε­πι­πλέ­ον, α­νήγ­γειλε ό­τι η Μό­σχα “εί­ναι έ­τοι­μη να κα­τα­σκευά­σει έ­να άλ­λο σύ­στη­μα α­γω­γών και, αν αυ­τό κρι­θεί σκό­πι­μο, έ­ναν πρό­σθε­το κόμ­βο για τους πε­λά­τες μας στη Νό­τια Ευ­ρώ­πη, ο ο­ποί­ος θα βρί­σκε­ται σε τουρ­κι­κό έ­δα­φος, κο­ντά στα σύ­νο­ρα με την Ελ­λά­δα” (στο ί­διο). 

Α­μέ­σως με­τά βου­λευ­τές του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με ε­πι­κε­φα­λής τη Βα­λα­βά­νη, υ­πεύ­θυ­νη του τμή­μα­τος ε­ξω­τε­ρι­κών υ­πο­θέ­σε­ών του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, κα­τα­θέ­τουν ε­πε­ρώ­τηση στη Βου­λή, για­τί α­νη­συ­χούν μή­πως και η ση­με­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση δεν α­πα­ντήσει θετι­κά στις προ­τά­σεις του με­γά­λου α­φε­ντι­κού “…Ε­ρω­τά­ται ο αρ­μό­διος Υ­πουρ­γός: 1. Πώς α­ντι­λαμ­βά­νε­ται τον ε­πα­να­σχε­δια­σμό του α­γω­γού που προ­ωθεί η Ρω­σί­α σε σχέ­ση με τις α­νά­γκες, ε­νερ­γεια­κές και α­να­πτυ­ξια­κές, της ελ­ληνι­κής οι­κο­νο­μί­ας και σε σχέ­ση με τις γε­ω­πο­λι­τι­κές ι­σορ­ρο­πί­ες στη πε­ριοχή; 2. Τι προ­τί­θεται να κά­νει με τις α­νω­τέ­ρω ε­ξε­λί­ξεις και ποια η θέ­ση της Ελλη­νι­κής Κυ­βέρ­νη­σης α­πέ­να­ντι στη προ­σε­κτι­κή μεν, αλ­λά σα­φή πρό­σκλη­ση του Ρώ­σου Προ­έ­δρου να μη μεί­νει η χώ­ρα μας έ­ξω α­πό τις σχε­τι­κές διερ­γα­σί­ες; 4. Προ­τί­θε­ται να κά­νει σα­φές στους ε­ταί­ρους ό­τι προ­η­γεί­ται το συμ­φέ­ρον της Ελ­λά­δας και ι­διαί­τε­ρα αυ­τή τη στιγ­μή που δο­κι­μά­ζε­ται βί­αια η ελ­λη­νι­κή κοι­νω­νί­α; Αν ναι, με ποιο τρό­πο σκο­πεύ­ει α­πό κοι­νού με άλ­λες εν­δια­φε­ρό­μενες κυ­βερ­νή­σεις να το θέ­σει στα όρ­γα­να και στους θε­σμούς της Ε.Ε.;” (Αυ­γή, 10-12-14). Η Βα­λα­βά­νη λοι­πόν ταυ­τί­ζει τα συμ­φέ­ρο­ντα της χώ­ρας μας με τα γε­ω­πο­λιτι­κά συμ­φέ­ρο­ντα της Ρω­σί­ας και κα­λεί την κυ­βέρ­νη­ση να α­να­λά­βει πρω­το­βουλί­ες μέ­σα στην Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση για την υ­λο­ποί­η­σή τους.

Η πρό­τα­ση αυ­τή του Πού­τιν -ό­ταν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ βρέ­θη­κε πια στην ε­ξουσί­α- βρή­κε τον κα­λύ­τε­ρο και φα­να­τι­κό­τε­ρο υ­πο­στη­ρι­κτή της, στο πα­λιό δε­ξί χέ­ρι του Χ. Φλω­ρά­κη, του εκ των η­θι­κών αυ­τουρ­γών της δο­λο­φο­νί­ας του η­γέ­τη του α­λη­θι­νού ΚΚΕ Ν. Ζα­χα­ριά­δη, τον Λα­φα­ζά­νη. Στις 21 Α­πρι­λί­ου ο ε­πι­κε­φαλής της Gazprom Μί­λερ ε­πι­σκέ­πτε­ται την Ελ­λά­δα και εί­χε συ­νο­μι­λί­ες με Τσί­πρα και Λα­φαζά­νη. “Πη­γές που με­τεί­χαν στις συ­να­ντή­σεις α­νέ­φε­ραν ό­τι συμ­φω­νή­θη­κε η σύ­στα­ση ο­μά­δας ερ­γα­σί­ας για την προ­ώ­θη­ση του α­γω­γού με­τα­φο­ράς ρω­σι­κού αε­ρί­ου μέ­σω Ελ­λά­δας προς την Ευ­ρώπη, τον κα­θο­ρι­σμό του χρο­νο­δια­γράμ­ματος και ε­νός “ο­δι­κού χάρ­τη” που θα πε­ρι­γρά­φει τις αρ­μο­διό­τη­τες κά­θε πλευ­ράς. Δεν α­πέ­κλει­σαν ε­πί­σης την υ­πο­γρα­φή σχε­τι­κής συμ­φω­νί­α” (http://news247.gr/21-4). Ό­πως δήλω­σε στη σε συ­νέ­ντευ­ξη τύ­που που α­κο­λού­θη­σε ο Λα­φα­ζά­νης: “Η συ­νερ­γα­σί­α στον ε­νερ­γεια­κό το­μέ­α με­τα­ξύ Ελ­λά­δας και Ρω­σί­ας έ­χει ι­διαί­τε­ρη ση­μα­σί­α για ε­μάς. Συ­νε­χί­ζου­με τις συ­ζη­τή­σεις και ελ­πί­ζου­με σύ­ντο­μα να κα­τα­λή­ξουμε σε συμ­φω­νί­α που θα έ­χει ο­φέ­λη για τον ελ­λη­νι­κό λα­ό. Μια δυ­να­τή ελ­λη­νο­ρωσι­κή σχέ­ση μπο­ρεί να αλ­λάξει την ει­κό­να στην πε­ριο­χή μας και στον ευρω­πα­ϊ­κό χώ­ρο” (στο ί­διο). Ή­ταν τό­τε που ο Λα­φα­ζά­νης εί­πε ό­τι η Ρω­σί­α σε α­ντάλ­λαγ­μα για την κα­τα­σκευ­ή του Greek Stream (ό­πως τον α­πο­κά­λε­σε ο Λα­φα­ζά­νης) θα δώ­σει στην Ελ­λά­δα για τον α­γω­γό 5 δις ευ­ρώ ά­με­σα, πράγ­μα που ο Πού­τιν διέ­ψευ­σε αμέ­σως. Και τό­τε γέ­λα­σε και ο κά­θε πι­κρα­μέ­νος της χρε­ο­κο­πη­μέ­νης μας χώ­ρας με τη ρω­σο­δου­λί­α του Λα­φα­ζά­νη. 

Ό­μως τό­σο η Ε­Ε ό­σο και οι Η­ΠΑ α­ντέ­δρα­σαν “έ­ντο­να στα σχέ­δια για τον Turkish Stream, στο πλαί­σιο της πά­γιας θέ­σης τους για τη μεί­ωση της ε­νερ­γεια­κής ε­ξάρ­τη­σης και γε­νι­κό­τε­ρα της ρω­σι­κής ε­πιρ­ρο­ής στην Eυ­ρώ­πη” (http://energypress.gr/28-6). Παρό­λα αυ­τά ό­ταν ο Λα­φα­ζά­νης υ­πέ­γρα­φε στην Aγί­α Πε­τρού­πο­λη (το Λέ­νιν­γκρα­ντ δη­λα­δή) με τους Pώ­σους το μη δε­σμευ­τι­κό μνη­μό­νιο για το “Nό­τιο Eυ­ρω­πα­ϊ­κό Aγωγό” α­ε­ρί­ου, ό­πως ο­νο­μά­ζε­ται ε­πί­ση­μα ο Greek Stream, “η ρω­σι­κή Gazprom υ­πέ­γρα­φε έ­να άλ­λο “μνη­μό­νιο προ­θέ­σε­ων” με τη Royal Dutch Shell, τη γερ­μα­νι­κή E.ON και την αυ­στρια­κή OMV για την κα­τα­σκευ­ή δύ­ο ε­πι­πλέ­ον γραμ­μών με­τα­φο­ράς α­ε­ρί­ου στο σύ­στη­μα του α­γω­γού Nord Stream, ο ο­ποί­ος α­πό το 2011 συν­δέ­ει α­πευ­θεί­ας τη Pω­σί­α με τη Γερ­μα­νί­α, δια­σχί­ζοντας υ­πο­θα­λάσ­σια τη Bαλ­τι­κή” (στο ί­διο). Το σχέ­διο του ρώ­σι­κου ι­μπε­ρια­λισμού εί­ναι -και σε αυ­τό ε­ντάσ­σε­ται και ο α­γω­γός που θέ­λει ο Λα­φα­ζά­νης- πέ­ρα α­πό την ε­νερ­γεια­κή ε­ξάρ­τη­ση της Ε­Ε, η πα­ρά­καμ­ψη της Ου­κρα­νί­ας σαν χώ­ρα δια­με­τα­κό­μι­σης. Το να εί­ναι χώ­ρα δια­με­τα­κό­μι­σης εί­ναι ση­μα­ντι­κό για την Ου­κρα­νί­α και εί­ναι έ­να μέ­σο για να πε­τυ­χαί­νει κα­λύ­τε­ρους ό­ρους α­γο­ράς α­ερί­ου α­πό τη Μό­σχα και εί­ναι ε­πί­σης έ­να μέ­σο για να μπο­ρεί να α­ντιστέ­κε­ται στους εκ­βια­σμούς της. Έ­τσι “ο κα­θέ­νας α­πό τους δύ­ο α­γω­γούς, εί­τε ο Nord Steam ξεχω­ρι­στά, εί­τε ο Turkish Stream α­πό μό­νος του, μπο­ρεί να κα­λύ­ψει το κε­νό που θα α­φή­σει η πα­ρά­καμ­ψη της Oυ­κρα­νί­ας, στα τέ­λη του 2019, ό­ταν λή­ξει το συμ­βό­λαιο για την τράν­ζιτ διέ­λευ­ση, που έ­χει η Gazprom με το ου­κρα­νι­κό σύ­στη­μα” (στο ί­διο).  Πρό­κειται για μια ά­θλια στά­ση των Ευ­ρω­παί­ων υ­φε­σια­κών μο­νο­πω­λι­στών που που­λάνε την Ου­κρα­νί­α για να έ­χουν -ό­σο βέ­βαια θα τους ε­πι­τρέ­πει ο Πού­τιν- το φυ­σικό τους α­έ­ριο, αυ­ξά­νο­ντας τα δεσμά τους α­κό­μη πιο πο­λύ. Έ­τσι στις 19-6 σύμ­φωνα με την α­να­κοί­νω­ση του Υ­ΠΑ­ΠΕΝ “Υ­πο­γρά­φη­κε σή­με­ρα α­πό τον υ­πουρ­γό Παρα­γω­γι­κής Α­να­συ­γκρό­τη­σης Πε­ρι­βάλ­λο­ντος και Ε­νέρ­γειας Πα­να­γιώ­τη Λα­φα­ζάνη και α­πό τον υ­πουρ­γό Ε­νέρ­γειας της Ρω­σι­κής Ο­μο­σπον­δί­ας Alexander Novak, το ι­στο­ρικής ση­μα­σί­ας Μνη­μό­νιο Συ­νερ­γα­σί­ας για την κα­τα­σκευ­ή και λει­τουρ­γί­α του α­γω­γού με ρω­σι­κό φυ­σι­κό α­έ­ριο που θα πε­ρά­σει μέ­σα α­πό το ελ­λη­νι­κό έ­δα­φος και ο­νο­μά­ζε­ται Νό­τιος Ευ­ρω­πα­ϊ­κός Α­γω­γός.  Ε­πί­σης υ­πο­γρά­φη­κε με­τα­ξύ του υ­πουρ­γού Πα­ρα­γω­γι­κής Α­να­συ­γκρό­τησης Πε­ρι­βάλ­λο­ντος και Ε­νέρ­γειας Πανα­γιώ­τη Λα­φα­ζά­νη και του προ­έ­δρου της “Τρά­πε­ζας Α­νά­πτυ­ξης και Διε­θνών Οικο­νο­μι­κών Υ­πο­θέ­σε­ων, (Vnesheconombank-VEB)” Βλα­ντι­μίρ Ντι­μί­τριεφ Κοι­νή Δή­λω­ση για τη δημιουρ­γί­α κοι­νής ελ­λη­νο­ρω­σι­κής ε­ται­ρεί­ας, η ο­ποί­α θα κα­τα­σκευάσει και θα λει­τουρ­γή­σει τον νέ­ο α­γω­γό φυ­σι­κού α­ε­ρί­ου” (http://energypress.gr/19-6).

Η κα­τάρ­γη­ση του ΤΑΡ και η κα­τα­σκευ­ή του ρώ­σι­κου α­γω­γού μό­νο δει­νά θα φέ­ρει στη χώ­ρα μας και μό­νο φα­σι­σμό πεί­να και κα­τα­στρο­φή. Εί­ναι χρέ­ος κάθε δη­μο­κρά­τη να α­ντι­στα­θεί στην ε­πα­πει­λού­με­νη κα­τάρ­γη­ση του ΤΑΡ.